اثرات ۱-۲۵ دی هیدروکسی کوله کلسیفرول (کلسیتریول) و عصاره هیدروالکلی ریشه گیاه دارویی بوزیدان (Withania somnifera) بر پاسخ ایمنی و ریخت شناسی روده جوجه های گوشتی

این آزمایش به منظور بررسی اثرات ۱-۲۵ دی هیدروکسی کوله کلسیفرول [۱, ۲۵ (OH)۲ D۳] (کلسیتریول) و عصاره هیدرو الکلی ریشه گیاه دارویی بوزیدان (Withania somnifera) بر پاسخ ایمنی و ریخت شناسی روده کوچک جوجه های گوشتی انجام شد. تیمارها در قالب فاکتوریل (۲×۳×۲) شامل جیره کنترل مثبت با سطح کافی کلسیم و کنترل منفی (کاهش ۳۰ درصدی سطح کلسیم)، ۳ سطح عصاره بوزیدان (صفر، ۷۵ و۱۵۰ میلی گرم در کیلوگرم جیره) و ۲ سطح ۱-۲۵ دی هیدروکسی کوله کلسیفرول (صفر و ۵/۰ میکروگرم در کیلوگرم جیره) بود. تعداد۶۰۰ قطعه جوجه گوشتی یک روزه راس ۳۰۸ به صورت تصادفی در ۶۰ عدد پن و ۱۰ پرنده در هر کدام توزیع گردید. هر تیمار دارای ۵ تکرار (۵۰ پرنده در هر تیمار) بود. جیره های آزمایشی به طور نا محدود در اختیار جوجه ها از ۱ تا ۴۲ روزگی قرار گرفت. برای بررسی ایمنی هومورال از تست SRBC استفاده گردید. لذا دو تزریق در روزهای ۲۵ و ۳۲ دوره آزمایش برای تعیین پاسخ آنتی بادی اولیه و ثانویه انجام شد. در ۲۱ و ۴۲ روزگی یک پرنده از هر تکرار کشتار و وزن اندام های لنفاوی اندازه گیری و ۵/۱ سانتی متر از بافت ژژونوم به منظور تعیین خصوصیات ریخت شناسی جدا گردید. آزمایشات پاسخ ایمنی هومورال نشان داد که کاهش ۳۰ درصدی سطح کلسیم جیره باعث کاهش تیتر آنتی بادی کل می گردد. عصاره هیدروالکلی ریشه بوزیدان در سطح ۱۵۰ میلیگرم فقط باعث افزایش تیتر ایمونوگلوبولین G در تست اولیه گردید. هیچ گونه اثرات اصلی از تیمارهای آزمایشی بر وزن اندام های لنفاوی مشاهده نگردید. اطلاعات ریخت شناسی روده نشان داد که مکمل سازی کلسیتریول در جیره باعث کاهش طول پرز در ۲۱ روزگی و کاهش عرض آن در ۴۲ روزگی می گردد. کاهش ۳۰ درصدی سطح کلسیم جیره منجر به کاهش عمق کریپت در مقایسه با گروه کنترل مثبت گردید. این آزمایشات نشان داد که کاهش سطح کلسیم جیره باعث کاهش پاسخ ایمنی هومورال می گردد. مکمل سازی عصاره بوزیدان در جیره های آزمایشی تاثیری بر خصوصیات پرز نداشت.

کلیدواژه ها:

بوزیدان ، پاسخ ایمنی ، جوجه گوشتی ، ریخت شناسی روده ، کلسیتریول