آرزو اسماعیلی - پژوهشگر،پژوهشگاه فضایی ایران، پژوهشکده رانشگرهای فضایی، تبریز
عادل پورتقی - پژوهشگر،پژوهشگاه فضایی ایران، پژوهشکده رانشگرهای فضایی،تبریز
فرهاد فرهنگ لاله - پژوهشگر،پژوهشگاه فضایی ایران،پژوهشکده رانشگرهای فضایی، تبریز
مسعود دهناد - پژوهشگر،پژوهشگاه فضایی ایران،پژوهشکده رانشگرهای فضایی،تبریز

در این مقاله تاثیر تغییرات نسبت انبساط یک نازل همگرا-واگرا بر روی پارامترهای عملکردی نازل همچون ضربه مخصوص، سرعت خروجی نازل و دمای خروجی با استفاده از روابط ترمودینامیکی و برای پیشران های مختلف بررسی می شود. در ادامه سه نازل با نسبت انبساط سطح متفاوت ساخته شده و نیروی رانش برای سه پیشران مختلف با استفاده از آزمون تجربی به دست می آید. نتایج نشان می دهد که با افزایش نسبت انبساط سطح، ضربه مخصوص، سرعت خروجی نازل، عدد ماخ خروجی و ضریب رانش بصورت غیرخطی افزایش یافته و دمای خروجی نازل کاهش پیدا می کند. همچنین مشاهده می شود که با افزایش نسبت گرمایی مخصوص سیال مورد استفاده به عنوان پیشران، عدد ماخ خروجی افزایش و ضریب رانش و دمای خروجی کاهش پیدا می کند و با افزایش نسبت گرمایی مخصوص و افزایش ثابت ویژه گازها، ضربه مخصوص و سرعت خروجی نازل نیز بیشتر می شود. علاوه بر این نیروی رانش با افزایش نسبت انبساط سطح نازل افزایش یافته و با افزایش نسبت گرمایی مخصوص پیشران مورد استفاده کاهش می یابد. در پایان با مقایسه نیروی رانش حاصل از روابط ترمودینامیکی و نیروی رانش اندازه گیری شده، صحت محاسبات انجام شده تایید می شود.

نازل همگرا- واگرا, نسبت انبساط سطح, مشخصات پیشران, نیروی رانش, آزمون تجربی