سارا نظر انداز کورنده - دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی ، گروه روانشناسی ، واحد تنکابن ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تنکابن، ایران.
شهنام ابوالقاسمی - دانشیار، گروه روانشناسی، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی ، تنکابن ، ایران. (نویسنده مسئول)
حمیدرضا وطن خواه - استادیار، دانشکده علوم انسانی ،گروه روانشناسی ، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران.

مقدمهمطالعه حاضر با هدف مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر نشخوار فکری و حافظه سرگذشتی بیماران مبتلا به افسرده خویی انجام شد. این مطالعه از نوع شبه آزمایشی بود. جامعه آماری این پژوهش، افراد مراجعه کننده به مراکز مشاوره و خدمات روان شناختی شهرستان های نوشهر و چالوس در سال ۱۳۹۸ بودند.روش کاربا استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، ۴۵ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند و به شیوه تصادفی در گروه های آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزار جمع آوری داده ها آزمون بازیابی خاطرات سرگذشتی ویلیامز و برودبنت (۱۹۸۶) و مقیاس پاسخ های نشخواری نولن-هوکسما و مورور (۱۹۹۱) بود که پیش از اجرای مداخله از گروه های آزمایش و کنترل به عمل آمد. سپس مداخله طرحواره درمانی و درمان پذیرش و تعهد برای گروه های آزمایش اعمال شد و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. در پایان مداخلات، از گروه های آزمایش و کنترل پس آزمون گرفته شد.نتایجتجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس نشان داد بین اثربخشی طرحواره درمانی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر نشخوار فکری بیماران مبتلا به افسرده خویی، تفاوت وجود ندارد (۰۵/۰ > P) اما طرحواره درمانی نسبت به درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در حافظه سرگذشتی اثربخشی بیشتری داشت (۰۵/۰ > P). همچنین هر دو مداخله بر نشخوار فکری و حافظه سرگذشتی بیماران مبتلا به افسرده خویی در مرحله پیگیری موثر بودند.نتیجه گیریدرنتیجه می توان از مداخله طرحواره درمانی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد درمورد بیماران مبتلا به افسرده خویی سود برد.

طرحواره درمانی, درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد, نشخوار فکری, اصلاح حافظه سرگذشتی