پایش آب و هواشناسی روزهای برفی در زاهدان

پژوهش حاضر به بررسی آب و هواشناختی روزهای برفی زاهدان از سال ۱۹۷۶ در یک بازه ی ۴۰ ساله پرداخت و برای نیل به این هدف، از دو پایگاه داده استفاده شد. پایگاه نخست؛ کدهای هوای حاضر مربوط به پدیده برف است که به صورت روزانه از سازمان هواشناسی کشور برداشت شد. پایگاه دوم؛ مربوط به داده های روزانه فشار تراز دریا و ارتفاع ژئوپتانسیل در تراز میانی وردسپهر از مرکز پیش بینی محیطی سازمان ملی جو و اقیانوس شناسی آمریکا است. با شگرد محیطی به گردشی و تکنیک خوشه ای، الگوهای جوی موجد روزهای برفی شناسایی گردید. نتایج واکاوی ها نشان داد که بارش برف در زاهدان به صورت متمرکز در فصول گذار پاییز و زمستان(ماه های دسامبر، ژانویه، فوریه و مارس) رخنمود دارد. در تراز دریا نیز الگوهای ادغامی پرفشارهای مهاجر سیبری- خزر با فراوانی ۵/۳۲ درصد و پرفشار سیبری- قفقاز با ۲۰ درصد، بیشترین نقش آفرینی را در رخداد بارش برف بازی می کند. همچنین در ترازهای میانی وردسپهر، ناوه ترکمنستان به دلیل همجواری با ایران و نقش بندالی آن(پرفشار بریده)، موجد ۵/۴۲ درصد و الگوی بندال امگای اروپا نیز، ۲۵ درصد از فراوانی روزهای برفی را تبیین می کند. به نظر می رسد، فعالیت همزمان اغتشاشات جوی در سامانه های قوی و پرفشار مهاجر سیبری، اروپا، قففاز، روسیه و خزر از یک سو و تقویت ناوه های عمیق عرض های جنب قطبی و گسترش آن به عرض های پایین تر از سوی دیگر، سبب تشدید شیوفشار و دما، استیلای سرما و رخداد برف خواهد شد.

کلیدواژه ها:

سامانه های همدید ، الگوی بندالی ، ناوه و پشته ، روزهای برفی ، زاهدان