محمد مهدی نراقیان - دانشکده معماری دانشگاه تهران
محمود گلابچی - دانشکده معماری دانشگاه تهران
طهمورث حسنقلی پور - دانشکده مدیریت دانشگاه تهران

سطح بندی و مصون سازی تاسیسات و زیرساخت های حیاتی و حساس و نیز شریان ها و تقاطع های عمده شهری، یکی از ماموریت های اصلی پدافند غیر عامل در حوزه شهری می باشد. برای سطح بندی پروژه ها، معیارهای متفاوتی ارائه شده است. پژوهش فعلی با هدف ارائه چارچوب مفهومی برای شناسایی عوامل ایجاد پیچیدگی در پروژه های زیرساخت شهری، جهت سطح بندی آن ها از منظر پدافند غیر عامل انجام شده است. برای نیل به این هدف، با استفاده از روش فراتحلیل فهرست عوامل ایجاد پیچیدگی در پروژه از مطالعات پیشین استخراج شده و پس از تطبیق، اصلاح و پالایش، در معرض محک گروهی از کارشناسان پروژه های شهری و مدیران آن قرار گرفت. این مهم با استفاده از روش های کیفی اتفاق نظر و به طور خاص، تکنیک دلفی به دست آمده. پنل دلفی با استفاده از ۴۲ نفر از مدیران و کارشناسان پروژه های شهری تشکیل شده و پس از دو نوبت اجرای آن، ۳۷ عامل است که در قالب یک چارچوب مفهومی بر مبنای نوع و منشا پیچیدگی سازمان یافته است. نتیجه بررسی ها نشان دهنده تاثیر قابل توجه عوامل زمینه ای و محیطی در ایجاد پیچیدگی در پروژه ها و همچنین، وزن بیشتر پیچیدگی های سازمانی و ساختار نسبت به پیچیدگی های فنی است.

تئوری پیچیدگی, پروژه های پیچیده, زیرساخت شهری, روش دلفی, پدافند غیر عامل