کشف و تاویلی رمزی از سیمرغ در منطق الطیر

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: پژوهشنامه ی متون ادبی دوره ی عراقی، دوره: 2، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_ADAB-2-3_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 127
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

یدالله نصراللهی

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشکده ادبیات و علوم انسانی،دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

چکیده

منطق الطیر منظومه مهم عرفانی است که در آن، عطار به زبان و بیان رمزی و نمادین، «سفر الی الله» را به تصویر کشیده است. درون مایه مهم این اثر «سفر» است؛ سفر از خلق به حق؛ «کشف» و «پرده­برداشتن» از معانی و مدلول­های مهم سفر است. در منطق الطیر، عطار پابه ­پای مرغان سالک، پرده از رخسار حقایق برمی دارد و در نهایت به حقیقتی می رسد که آن، درک و وصال به حقیقت مقام سیمرغ است. مهم ترین مسئله ای که در این زمینه، می توان به آن پرداخت، این است که منظور از سیمرغ چیست و چگونه حتی به صورت فرضی و نظری می توان به آن اشاره یا حتی در قالب بحث جدید طرح کرد. بیشتر شارحان از سیمرغ به ذات حق تعبیر کرده­اند، ولی در خوانشی جدید از تمثیل و نمادهای ذکرشده در منطق الطیر،حتی به صورت طرح و نظر جدید، به­ویژه در شاه پرندگان، یعنی سیمرغ چنین می­توان گفت که با استناد به منابع نزدیک فکری و جهان­نگری و سنجش با تطابق و قرابت درون­متنی عرفانی، منظور عطار از سیمرغ، «شیخ» یا «پیر» یا «مراد» حقیقی است که در آغاز داستان و در تمثیل و معرفی پرندگان از او به «شاه مرغان» خطاب می­کند؛ کشف «سی­مرغ» و رسیدن به جایگاه و مقام «سیمرغی» اصل مهم و تعلیم و یادآوری خاصی است که پیر نیشابور در اثر خود، عرضه می­دارد و با فنون مختلف داستان ­پردازی و شاعری خود به تبیین آن می پردازد. شیوه تحقیق در این مقاله به روش استنادی، تحلیلی و استنباطی است.  

کلیدواژه ها

منطق الطیر, سفر, کشف سیمرغ, پیر و مراد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.