زمین شیمی سنگ های آتشفشانی دوروجین (جنوب باختری اردستان) با نگرشی ویژه بر شیمی کانی در پهنه های دگرسانی پروپیلیتیک
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه پترولوژی، دوره: 12، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_IJPU-12-3_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 209
نویسندگان
دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
منطقه دوروجین در جنوبباختری شهرستان اردستان و در پهنه ساختاری ارومیه- دختر جای گرفته است. در این منطقه، نفوذ توده آذرین درونی گرانودیوریتی دوروجین با سن میوسن پیشین در مجموعه رسوبی- آتشفشانی با سن ائوسن میانی تا بالایی در برخی مناطق، باعث پیدایش پهنههای دگرسانی پروپیلیتیک به رنگ سبز در این واحدها شده است. برپایه ردهبندی زمین شیمیایی، سنگهای آتشفشانی منطقه دوروجین در محدوده بازالت-آندزیت، تراکی آندزیت، آندزیت و ریولیت جای گرفتهاند. عنصرهای LREE و عنصرهای LILE نسبت به عنصرهای HFSE غنیشدگی دارند و سری ماگمایی کالک آلکالن، متاآلومین و مربوط به محیطهای زمین ساختی فرورانشی را نشان می دهند. فراوان ترین کانی در مناطق دگرسانی اپیدوت با بافت شانهای و شعاعی است و میانگین پیستاشیت [Fe۳+/ (Fe۳++Al)×۱۰۰] برابربا ۲۲ درصد (PS۲۲) است. برپایه ترکیب شیمیایی، کانی اپیدوت از سوسوریتی شدن پلاژیوکلازها پدید آمده است. کانی کلسیت دومین کانی فراوان در مناطق دگرسانی است. کانی تورمالین بیشتر به صورت کرهگ متبلور شده است و از دیدگاه ترکیب شیمیایی از نوع دراویت و آلکالن است. تورمالین ها دارای ۶/۰FeO/(FeO+MgO)< ، میزان Al کمتر، Mg بالا و کمبود کمتر در موقعیت X هستند. ترکیب دراویت و میزان Mg فراوان در تورمالینها نشان دهنده سرشت خاستگاه سنگهای دگرسانی است. ترکیب شیمیایی تورمالینها گویای دگرسان بودن تورمالینهای منطقه دوروجین است. ترکیب شیمی تیتانیت با ۲۵CaO< و ۲Al۲O۳< درصدوزنی در نمودارهای تغییرات Al۲O۳ و TiO۲ دربرابر CaO و تغییرات Al دربرابر Fe در محدود ه تیتانیتهای پدیدآمده از دگرسانی جای میگیرند. ازاین رو، تیتانیتهای منطقه دوروجین پیامد دگرسانی هستند و پتانسیل معدنی در منطقه نیز نشا ن دهنده تاثیر سیال های گرمابی است.کلیدواژه ها
شیمی سنگ کل, شیمی کانیها, پهنه دگرسانی پروپیلیتیک, دوروجین, اردستان, پهنه ساختاری ارومیه- دختراطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.