تعیین فوگاسیته اکسیژن ماگمای کانه دار عامل کانی سازی مس گزو: داده های سریم در کانی زیرکن

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه پترولوژی، دوره: 12، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IJPU-12-2_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 235
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علیرضا الماسی

استادیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

امیر مهدوی

استادیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

جینگ ون مائو

استاد، آزمایشگاه مرکزی ارزیابی فلززایی و ذخیره های معدنی، موسسه ذخیره های معدنی، آکادمی علوم زمین چین

چکیده

ذخیره های مس پورفیری به طور شاخص اکسیدان هستند. فوگاسیته اکسیژن (fO۲) یک فاکتور کلیدی کنترل کننده برای پیدایش ذخیره های مس پورفیری است. برپایه مقدار عنصرهای فرعی در کانی زیرکن، مقدار Ce۴+/Ce۳+ زیرکن های ماگمایی کرتاسه (۱/۶۵-۹/۶۵ میلیون سال پیش) مربوط به توده های آذرین درونی کانه دار اندیس مس پورفیری گزو در بلوک طبس و فوگاسیته اکسیژن ماگمای مادر آن برآورد شد. مقدار Ce۴+/Ce۳+ در زیرکن های توده گزو متوسط تا کم (بازه ۱۰ تا ۳۸۵ با میانگین ۱۱۰) است که نشان دهنده ذخیره ای کوچک است. با توجه به مقدار فوگاسیته اکسیژن کم ماگمای گزو (میانگین ∆FMQ ~ ۱+)، هنگام تبلور زیرکن های ماگمایی، ماگما حالت فوق اکسیدان (بالای بافر هماتیت-مگنتیت (HM) و ۴~ΔFMQ +) نشان نمی دهد که این ویژگی برای رخداد کانی سازی پورفیری مطلوب نیست. این حالت با شواهدی مانند پیدایش ماگما از ذوب پریدوتیت گوشته سنگ کره ای متاسوماتیسم شده با دخالت کم صفحه فرورانش و کانی شناسی ذخیره (نبود هم رشدی هماتیت-مگنتیت و انیدریت) تایید می شود. فرایند آغشتگی هنگام بالاآمدن و جایگزینی، اثر کاهشی بر فوگاسیته اکسیژن توده های جایگزین شده گزو داشته است.

کلیدواژه ها

سریم, زیرکن, فوگاسیته اکسیژن, توده های آذرین درونی کانه دار, ماگمای اکسیدان, مس پورفیری گزو

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.