عادل مدحج - دانشیار گروه زراعت، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر
زهرا علیخانی - دانشجوی دکتری اگروتکنولوژی، گروه مهندسی تولید و ژنتیک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، خوزستان
مریم داودی - دانش آموخته گروه زراعت، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر

این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاداسلامی واحد شوشتر انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل مقادیر مختلف کود نیتروژن به میزان ۱۰۰، ۱۵۰ و ۲۰۰ کیلوگرمنیتروژن خالص در هکتار از منبع اوره (۴۶ درصد) بود که به صورت پایه و سرک در مرحله هشت برگی مصرف شد. فاکتوردیگر شامل تیمار تنش خشکی قطع آبیاری از ابتدای ۱۰ برگی تا ظهور ۵۰ درصد تاسل (رویشی)، قطع آبیاری از ظهور ۵۱درصد تاسل تا قهوهای شدن ابریشم ها (زایشی) و آبیاری بهینه بود. نتایج نشان داد که قطع آبیاری در مراحل رشد رویشی وزایشی عملکرد دانه را نسبت به شاهد به ترتیب ۳۵ و ۴۵ درصد کاهش داد. کاهش عملکرد دانه در تیمار تنش خشکی درمرحله زایشی به دلیل کاهش معنی دار تعداد دانه در بلال بود. میاان محدودیت مبداء در تیمارهای آبیاری بهینه، تنش خشکیدر مراحل رویشی و زایشی به ترتیب ۹/۶۷، ۲۹/۴۰ و ۴۲/۵۰ درصد بود. مصرف ۲۰۰ کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار، اثرسوء تنش خشکی بر عملکرد دانه به ویژه در شرایط تنش خشکی زایشی را کاهش داد. از آنجا که به دلیل محدویت منابعآبی، تنش کمبود آب در مراحل مختلف رشد ذرت اجتناب ناپذیر به نظر می رسد، بر اساس نتایج این تحقیق مصرف مقادیر۱۵۰ و ۲۰۰ کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار، موجب کاهش اثر منفی تنش خشکی بر عملکرد دانه می شود.

کمبود آب، نیتروژن، تنش خشکی