مهرنوش ناصری - گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه

به منظور ارزیابی ۲۱ ژنوتیپ یولاف زراعی برای تحمل تنش خشکی آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سهتکرار در دو شرایط آبی و دیم در شهرستان سرپل ذهاب انجام شد. برای بررسی میزان تحمل ژنوتیپ های مورد مطالعه برمبنای عملکرد در شرایط تنش و بدون تنش، از شاخص های مقاومت به خشکی نظیر شاخص تحمل (TOL)، شاخص تحملبه تنش (STI)، شاخص حساسیت به تنش (SSI)، شاخص بهره وری متوسط (MP)، میانگین هندسی بهره وری (GMP)شاخص میانگین هارمونیک (HAM)، شاخص عملکرد (YI)، شاخص پایداری عملکرد (YSI) و شاخص پاسخ به خشکی(DRI) استفاده شد. بر اساس نتایج تجزیه همبستگی، شاخص های STI ، MP ، GMP ، HAM و YI بالاترین همبستگی را باعملکرد در هر دو شرایط دیم و آبی داشتند و می توان آنها را برای انتخاب ژنوتیپ های برتر مناسب دانست. مطابق تجزیه بهمولفه های اصلی برای شاخص های مقاومت به خشکی ۹۸/۷۲ از تغییرات داده ها توسط دو مولفه اول به نام های پتانسیل عملکرد در شرایط خشکی و حساسیت به تنش، توجیه شد. با استفاده از نمودار بای پلات حاصل از دو مولفه اصلی اول،ژنوتیپ های ۲۱ و ۶ بهتری ژنوتیپ ها از نظر تحمل به خشکی شناخته شدند.

بای پلات، تنش، شاخص های مقاومت به خشکی، عملکرد دانه