ارزیابی عملکرد و اجزای آن در غله جدید تریتی پایرم اولیه در مقایسه با دو آمفی پلوئید طبیعی گندم نان و مصنوعی تریتیکاله

غله چند منظوره و جدید تریتی پایرم اولیه هگزاپلوئید (۲n=۶x=۴۲, AABBEbEb) سومین عضو آمفی پلوئیدی در طایقهغلات است که بعد از تریتیکاله (۲n=۶x=۴۲, AABBRR) و تریتوردیوم (۲n=۶x=۴۲, AABBHchHch) در دو دهه گذشتهتولید و در ارزیابی برنامه های پژوهشی قرار گرفته است. در این مطالعه عملکرد و اجزای آن در ۱۳ لاین امید بخش گندمجدید تریتی پایرم اولیه در مقایسه با ۹ رقم گندم نان و ۵ لاین امیدبخش تریتیکاله به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی باچهار تکرار در دو سال زراعی ۹۵-۹۴ و ۹۶-۹۵ مورد ارزیابی قرار گرفت. بیش ترین میانگین عملکرد دانه در دو سال زراعی مربوط به رقم کویر (۳۸۲/۶ گرم در متر مربع) و کم ترین آن مربوط به لاین St/b؛ (۶۷/۴ گرم در متر مربع) بود. دو لاین ترکیبی تریتی پایرم اولیه ((Ka/b)(Cr/b)F(۲) و (Ka/b)(Cr/b)F(۵) دارای عملکرد بالاتر از متوسط در هر دو سال بودند. لاین هایامیدبخش آمفی پلوئید تریتیکاله به همراه دو رقم گندم کویر و نیک نژاد در اکثر صفات به زراعی به عنوان ژنوتیپ های زودرسو لاین امیدبخش تریتی پایرم اولیه St/b به عنوان دیررس ترین ژنوتیپ از نظر صفات به زراعی شناسایی شدند. به طور کلی می-توان گفت علیرغم ریزش مختصر سنبلچه های لاین های امیدبخش گندم جدید تریتی پایرم اولیه در مقایسه با ارقام بسیار باسابقه اصلاح شده گندم نان و همچنین لاین های امیدبخش تریتیکاله برای اولین بار در منطقه باجگاه پتانسیل رشدی قابلتوجهی را از خود مبنی بر رقابت با دو غله جا افتاده و قدیمی را نشان دادند.

کلیدواژه ها:

گندم نان ، لاین های امیدبخش تریتی پایرم اولیه ، لاین های امیدبخش تریتیکاله ، عملکرد