بررسی جامعه شناختی عوامل موثر بر گرایش به طلاق در میان زوجین شهر کاشان

طلاق به عنوان یک آسیب اجتماعی، بر ساختار خانواده اثر گذاشته و زمینه ساز مسائل عدیده ای در جامعه می شود. ازاین رو، پژوهش حاضر، با هدف بررسی جامعه شناختی عوامل موثر بر گرایش به طلاق در بین زوجین شهرستان کاشان نگاشته شده است. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش، پیمایش بوده و جامعه آماری پژوهش کلیه­ زوجین شهر کاشان بوده که از میان آن ها ۳۸۴ نفر به عنوان نمونه بر اساس فرمول کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. همچنین، جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شده است و کلیه داده های به دست آمده، از طریق نرم افزار Spss۱۸، مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته است. نتایج تحقیق نشان داد که همبستگی بین متغیرهای اختلاف نظر با همسر (ضریب همبستگی۹۴۰/۰)، میزان دخالت دیگران (ضریب همبستگی ۹۴۸/۰)، ویژگی­ روان­شناختی ­فردی (ضریب همبستگی ۲۹۹/۰)، مقایسه­ دوران تاهل با تجرد (ضریب همبستگی ۱۴۶/۰)، انتظارات از نقش همسر (ضریب همبستگی ۹۴۶/۰)، میزان دینداری (ضریب همبستگی ۹۷۸/۰)، با متغیر وابسته میزان گرایش به طلاق به لحاظ آماری معنادار و مستقیم بوده است؛ همچنین نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل رگرسیونی حاکی از آن است که ۹/۲۸ درصد تغییرات میزان گرایش به طلاق توسط متغیرهای مستقل مذکور تبیین شده است. چکیده بلند:مقدمهوجود یک جامعه سالم، منوط به سلامت اجزای کوچک تر، یعنی خانواده های سالم هست. در هیچ دوره ای مانند عصر حاضر خطر ازهم پاشیدگی زندگی مشترک و عوارض سوء ناشی از آن خانواده ها را تهدید نمی ­کند. عواملی که مسئله طلاق را پی ریزی می کنند، می توانند ازجمله عوامل تابع زمان و مکان، اقلیم و فرهنگ و همچنین موقعیت های اجتماعی، اقتصادی و یا روحیات و خصوصیات اخلاقی فردی باشد که هر یک از این عوامل به نوبه خود تا حدود بسیار زیادی قابل تصحیح و سازمان دهی صحیح در جهت عدم تاثیر منفی آن ها روی بنیان خانواده ها هست. بر این اساس، پژوهش حاضر نیز درصدد پاسخگویی به سوالات زیر هست: اولا؛ میزان گرایش به طلاق در بین زوجین شهرستان کاشان در چه حدی است؟ ثانیا؛ چه رابطه ای می تواند بین عوامل جامعه شناختی و گرایش به طلاق در بین زوجین مورد بررسی در شهرستان کاشان وجود داشته باشد؟روش پژوهشروش تحقیق به کاررفته پژوهش حاضر، بر اساس هدف تحقیق، از نوع کاربردی و بر اساس نحوه ی گردآوری داده ها، پیمایشی است و با در نظر گرفتن معیار زمان، مقطعی است. جامعه آماری در این پژوهش، شامل کلیه­ ی زوجین شهرستان کاشان به تعداد ۶۷۸۴ نفر هست که از این تعداد،۳۸۳ نفر با استفاده از فرمول کوکران و به شیوه نمونه گیری تصادفی به عنوان حجم نمونه جهت گردآوری داده ها انتخاب شدند. با توجه به ماهیت موضوع، ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده و برای سنجش متغیرهای تحقیق از پرسشنامه محقق ساخته، استفاده شد. تمامی گویه ها در سطح سنجش رتبه ای و در قالب طیف لیکرت تنظیم شده است. کلیه داده های به دست آمده، از طریق نرم افزار Spss۱۸، مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته است.یافته های پژوهشنتایج تحقیق نشان داد که همبستگی بین متغیرهای اختلاف نظر با همسر (ضریب همبستگی۹۴۰/۰)، میزان دخالت دیگران (ضریب همبستگی ۹۴۸/۰)، ویژگی­ روان­شناختی ­فردی (ضریب همبستگی ۲۹۹/۰)، مقایسه­ دوران تاهل با تجرد (ضریب همبستگی ۱۴۶/۰)، انتظارات از نقش همسر (ضریب همبستگی ۹۴۶/۰)، میزان دینداری (ضریب همبستگی ۹۷۸/۰)، با متغیر وابسته میزان گرایش به طلاق به لحاظ آماری معنادار و مستقیم بوده است؛ همچنین نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل رگرسیونی حاکی از آن است که ۹/۲۸ درصد تغییرات میزان گرایش به طلاق توسط متغیرهای مستقل مذکور تبیین شده است.بحث و نتیجه گیری پژوهشطلاق به عنوان یکی از آسیب های اجتماعی است که گریبان گیر نهاد خانواده، به خصوص در عصر حاضر، است. ازآنجاکه پدیده ی طلاق پیامدهای جبران ناپذیری بر پیکره و سلامت جامعه وارد می سازد، بر این اساس، به عنوان یک مسئله ی اجتماعی موردتوجه محققین علوم اجتماعی، ازجمله جامعه شناسان، قرارگرفته است. پژوهش حاضر نشان داد که: بین متغیرهای نگرش های مذهبی و دینداری، ویژگی های روان شناختی فردی، مقایسه ی دوران تاهل با دوران تجرد، احساس تنهایی، سبک های دلبستگی، حمایت اجتماعی، تضاد خانوادگی، میزان مراوده با خویشاوندان، انتظارات از نقش همسری، برآورده نشدن انتظارات همسران از یکدیگر، میزان رضایت عاطفی از همسر، عملکرد همسر در محیط خانه، میزان وفاداری همسر، سطح انرژی عاطفی در خانواده، کیفیت روابط اجتماعی زوجین، اختلاف نظر و رفتار با همسر، تفاوت سنی، تفاوت تحصیلی، تفاوت عقاید همسران، تفاوت قومیتی همسران، تفاوت محل سکونت همسران و دخالت اطرافیان و متغیر گرایش به طلاق رابطه معنادار وجود دارد.

کلیدواژه ها:

خانواده ، عملکرد همسر ، انتظارات از نقش ، دخالت دیگران ، پایبندی دینی ، گرایش به طلاق