آتوسا توسلی - کارشناسی ارشد پرستاری کودکان-دانشگاه آزاد اسلامی واحد علی آباد کتول

چکیدهمقدمه: بیماران تالاسمی از مصرف کنندگان مداوم خون می باشند، ترانسفوزیون خون بدون عارضه، به دانش، اجرای مطلوب و به موقع مهارتهای پرستاری بستگی دارد که می تواند منجر به افزایش بقاء و عمر بیماران تالاسمی گردد، چگونگی به کارگیری و رعایت استانداردهای پرستاری ترانسفوزیون ایمن توسط پرستاران دارای اهمیت می باشد، بر این اساس این مطالعه با هدف ممیزی رعایت استانداردهای پرستاری در ترانسفوزیون خون ایمن توسط پرستاران در بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی گلستان انجام شد.مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه اقدام پژوهی است و جامعه پژوهش را کلیه پرستاران شاغل در بخش و درمانگاه خون بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی گلستان تشکیل می داد که وظیفه ترانسفوزیون خون را برعهده داشتند. در این مطالعه، از پرسشنامه دو قسمتی که قسمت اول مربوط به ثبت عوامل فردی و شغلی پرستاران و مشخصات کودکان تحت ترانسفوزیون خون و قسمت دوم شامل چک لیست مشاهده ای برای بررسی وضعیت عملکرد پرستاران در انجام ترانسفوزیون خون، جهت بررسی وضعیت موجود ترانسفوزیون خون و مراقبتهای مربوط به آن و مطابقت آن با استانداردهای مربوطه، استفاده شد. ۱۰۶ مورد انجام ترانسفوزیون فرآورده های خونی در کودکان مبتلا به تالاسمی، در بخش و درمانگاه خون مرکز آموزشی کودکان بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی گلستان که توسط ۱۱ نفر از پرستاران در شیفت های صبح انجام شده بود، مورد مشاهده قرار گرفت و ممیزی بالینی فرایند ترانسفوزیون بررسی شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم-افزار SPSS نسخه ۱۳ انجام شد.یافته ها: حدود ۶/۶۳% از پرستاران شرکت کننده در مطالعه (۵/۴۵% یک بار و ۲/۱۸% دو بار در سال) در مورد فرآیند ترانسفوزیون خون آموزش دیده بودند. در ۸/۴۶% موارد چک لیست، عملکرد پرستاران با استانداردها کاملا مطابقت داشت. اما تنها در ۹/۰% موارد، پرستاران قبل از شروع ترانسفوزیون خون دستهایشان را شسته و دستکش لاتکس پوشیده بودند و در ۲/۹۷% موارد از مچ بند برای شناسایی کودک استفاده شده بود. میانگین (انحراف معیار) امتیاز کل عملکرد کسب شده پرستاران ۰۵/۳۷ (۲۶/۱) ، با کمینه ۳۴ و بیشینه ۴۰ امتیاز از ۴۹ بود.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که رعایت استانداردهای پرستاری در فرایند ترانسفوزیون خون به طور کلی مطلوب می باشد، هرچند در برخی از موارد کاملا مطلوب نبوده و نشان دهنده لزوم توجه به بهبود کیفیت انجام ترانسفوزیون خون می باشد. بر این اساس توجه به نقاط ضعف عملکرد پرستاران بشدت احساس می گردد.

کلمات کلیدی: ترانسفوزیون خون، ممیزی، تالاسمی، عملکرد، پرستاران