ارزیابی مزرعه ای چند قارچ کش در کنترل بیماری سوختگی غلاف برگ برنج در شمال ایران

بیماری سوختگی غلاف برگ برنج ناشی از قارچ Rhizoctonia solani AG۱- IA یکی از بیماری­های مهم برنج از لحاظ اقتصادی در دنیا می باشد. این بیماری به­کمک قارچ کش ها کنترل می شود و تا کنون هیچ رقم مقاوم برای این بیماری معرفی نشده است. به­منظور جلوگیری از بروز مقاومت در سویه های بیمارگر قارچ نسبت به قارچ کش ها، معرفی قارچ کش های جدید با نقاط اثر متفاوت و متعلق به گروه های مختلف، از ضروریات مدیریت تلفیقی بیماری می باشد. بنابراین، در تحقیق حاضر کارایی قارچ کش تیفلوزامید (Thifluzamide ۲۴% SC) در کنترل بیماری سوختگی غلاف برگ برنج در شمال ایران ارزیابی و با کارایی قارچ­کش­های ناتیوو و تیلت مقایسه شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزارع موسسه تحقیقات برنج کشور در رشت و آمل در سال ۱۳۹۸ انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل نوع قارچ­کش در هفت سطح (تیفلوزامید در مقادیر ۲۰۰، ۲۵۰، ۳۰۰ و ۳۵۰ میلی­لیتر در هکتار به­همراه قارچ­کش­های ناتیوو و تیلت و بدون استفاده از قارچ­کش به­عنوان شاهد) و دفعات سم­پاشی در دو سطح (یک­بار ۲۴ ساعت بعد از مایه زنی مصنوعی بوته­ها با عامل بیماری و دو بار ۲۴ ساعت و ۱۵ روز پس از مایه زنی مصنوعی بوته ها با عامل بیماری) بودند. صفات اندازه­گیری شده نیز شامل شدت و وقوع بیماری سوختگی غلاف برگ و عملکرد محصول بود. نتایج به­دست آمده از این آزمایش نشان داد که برای کنترل بیماری سوختگی غلاف برگ برنج در استان های گیلان و مازندران، یک­بار سم­پاشی مزرعه با قارچ کش تیفلوزامید با غلظت ۳۰۰ میلی­لیتر در هکتار ضروری است، اما در صورت فراهم بودن شرایط برای توسعه و تشدید بیماری، تکرار سم­پاشی به فاصله ۱۵ روز بعد از سم پاشی اول توصیه می شود. همچنین برای جلوگیری از بروز مقاومت در مقابل قارچ کش ها و نیز استفاده تناوبی از آن­ها، می توان از قارچ کش های ناتیوو و یا تیلت در تناوب با قارچ کش تیفلوزامید استفاده کرد. 

کلیدواژه ها:

بیمارگر ، قارچ کش تیفلوزامید ، مدیریت بیماری ، Rhizoctonia solani