ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر آبدهی رودخانه نکارود حوضه سد گلورد

چکیده مبسوط مقدمه و هدف:  تغییر اقلیم یکی از مهم­ترین مسائلی است که در دهه های اخیر بخش­ های مختلف زندگی انسان را تحت تاثیر قرار داده است. با توجه به آشکارشدن تغییرات اقلیمی در اکثر مناطق دنیا و اثر آن بر بخش های مختلف چرخه آب، آگاهی از وضعیت منابع آب به منظور مدیریت صحیح منابع و برنامه ریزی برای آینده ضروری است. این پژوهش به بررسی و پیش ­بینی آبدهی رودخانه حوضه سد گلورد تحت شرایط اقلیمی آینده در دوره­ های ۲۰۴۰-۲۰۲۱، ۲۰۶۰-۲۰۴۱، ۲۰۸۰-۲۰۶۱ و ۲۱۰۰-۲۰۸۱ می پردازد. مواد و روش­ ها : برای بررسی و پیش ­بینی تغییرات اقلیمی از مدل HadGEM۲-EM تحت دو سناریو RCP ۲.۶ و RCP ۸.۵ و نرم ­افزار LARS-WG تغییرات اقلیمی استفاده شد. همچنین، به­ منظور مدل­سازی جریان رودخانه از مدل بارش- رواناب IHECRAS برای  دوره مشاهداتی واسنجی (۱۹۹۹-۱۹۸۵) و اعتبارسنجی (۲۰۰۵-۱۹۹۹) شد. یافته­ ها: یافته­ های شبیه­ سازی پارامترهای هواشناسی نشان داد که بیش­ترین افزایش دمای کمینه و بیشینه با  سناریوی RCP ۲.۶ در دوره ۲۰۶۱-۲۰۸۰  و در سناریوی RCP ۸.۵ در دوره ۲۱۰۰-۲۰۸۱ رخ خواهد داد.  یافته­ های مدل­سازی جریان رودخانه در دوره مشاهداتی گویای همبستگی معنی­دار (۰/۶۱=r) مدل در مرحله واسنجی و صحت­ سنجی (۰/۷۹=r) بود. از یافته­ های سناریوهای خوش بینانه (RCP ۲.۶) و بدبینانه (RCP ۸.۵) و با به ­کارگیری مدل IHECRAS  رواناب حوزه طی دوره­ های آینده شبیه­ سازی شد. بیشترین تغییر مقدار بارش در هر دو سناریو طی دوره ۲۰۲۱-۲۰۴۰ رخ خواهد داد. هم­چنین نتایج شبیه­ سازی جریان رودخانه نشان داد که میزان جریان رودخانه به­طور متوسط در چهار دوره آینده­ در سناریو RCP ۲.۶ به ­ترتیب ۴، ۸/۷، ۱۳ و ۵ درصد و در سناریو RCP ۸.۵ ۱۹، ۲۰، ۱۸ و ۱۷ درصد نسبت به دوره مشاهداتی کاهش می یابد. نتیجه گیری: با توجه به روند کاهشی آبدهی نکارود در دهه­ های آینده، اهداف پیش­ بینی­ شده برای سد گلورد برای تامین آب شرب، کشاورزی ، صنعت و... با کمبودهای قابل ملاحظه مواجه خواهد بود.  

کلیدواژه ها:

Climate change ، Downscaling ، Flow simulation ، Neka River ، تغییر اقلیم ، ریزمقیاس ­سازی ، شبیه­ سازی جریان ، نکارود