حامد واثق - گروه عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، مشهد، ایران

امروزه هر کدام از طبقات و تقسیمات کالبدی شهر بر اساس نیازهای شهروندان خدمات مختلفی را می طلبد و بر این اساس با توجه به میزان گنجایش جمعیت مورد نیاز در سطح مناطق باید خدمات مختلف توزیع شود، از این رو توزیع ناعادلانه امکانات و خدمات مفهوم شهر پایدار را به چالش می کشاند. نگرش سنتی در زمینه مدیریت بحران آتش سوزی، بر این باور بود که مدیریت بحران یعنی فرونشاندن آتش، به این معنی که مدیران بحران در انتظار خراب شدن امور می نشینند و پس از بروز ویرانی سعی می کنند تا ضرر ناشی از خرابی ها را محدود سازند، ولی به تازگی نگرش به این موضوع عوض شده است. بر اساس معنای اخیر، همواره باید مجموعه ای از طرح ها و برنامه های عملی، برای مواجهه با تحولات احتمالی آینده در داخل سازمان ها تنظیم شود و مدیران باید درباره اتفاقات احتمالی آینده بیندیشند و آمادگی رویارویی با وقایع پیش بینی نشده را کسب کنند. یکی از این طرح ها و برنامه های عملی، آموزش و مشارکت شهروندان در برنامه های مختلف ایمنی شهری است. از این رو هدف مقاله حاضر تحقق سازی دوره های آموزشی مدیریتی و عمرانی در پیشگیری از حریق شهری می باشد. بر اساس ابعاد و اهداف، نوع تحقیق کاربردی – توسعه ای و با توجه به ماهیت موضوع، روش انجام پژوهش، توصیفی و تحلیلی می باشد. در پایان، نتایج این بررسی نشان می-دهد که آموزش عمومی و افزایش آگاهی جامعه با شیوه های مختلف از مهم ترین جنبه ی فعالیت های پیشگیرانه برای تامین ایمنی در شهرها می باشد. و می توان گفت بلایای طبیعی به اشکال گوناگون بر اجرای سیستم های شهری و منطقه ای تاثیر می گذارند. مشکلات ناشی از تغییرات زیست محیطی غیرقابل پیش بینی و ناشی از ناکارآمدی برنامه ریزی استراتژیک حاصل می شود. اهمیت جلوگیری از آن، الزام استفاده از روش مناسب برای حل مشکلات را دو چندان می کند. فرآیند مدیریت بحران و برنامه ریزی شهری در مقیاس کلان شهری متفاوت از سایر سطوح شهر می باشد که ناشی از برخی دلایل شامل: الف) اهمیت پاسخگویی به موضوع در همه ابعاد برای حل بحران، ب)واکنش ذینفعان مختلف در موقعیت های بحرانی ج) مشکلات مبهمی که سیستم های برنامه ریزی و مدیریت مجبور به مقابله با آن ها هستند.

حریق شهری، آموزش شهروندان، مشارکت عمومی، شهرداری