کارایی رسوب گیری بندهای کوتاه در آبراهه ها (مطالعه موردی در استان کرمانشاه)
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 186
فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JIRCSA-8-4_002
تاریخ نمایه سازی: 15 اسفند 1400
چکیده مقاله:
بندهای کوتاه رسوب گیر سازههای اصلاحی و کلیدی برای کنترل جریان رسوب و اصلاح مسیر آبراههها در حوزههای آبخیز هستند. در استان کرمانشاه کارآمدی این سازهها در انباشت رسوب کمتر مورد مطالعه وارزیابی قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی کارآیی این سازهها در نگهداشت رسوب و کنترل سیلابها در سه حوزه آبخیز استان انجام شد. برای این کار، ضمن انتخاب سه حوضه مطالعاتی در شرق (حوضه حاجیآباد)، شمال (حوضه رزین) و جنوب استان (حوضه مرگ)، بندهای هدف برای مطالعه مشخص شدند. از این بندها در مجموع ۳۰، ۱۴ و ۴ بند به ترتیب گابیونی، خشکهچین و سنگی و ملاتی انتخاب و بررسی شدند. سپس رسوبات انباشت شده در مخزن پشت بندها با کمک مساحی و برداشت نمونه از مقاطع مختلف حجمسنجی شد. بررسی نتایج در حوضه حاجی آباد در شرق استان که عامل اصلی فرسایش، مرتبط با فرسایش کناره ای بود، نشان داد که عملیات احداث گابیون و خشکه چین به صورت متراکم توانسته است فرسایش خاک و رسوبدهی را به میزان ۱۳ درصد تقلیل دهد. در حوزه آبخیز رزین در شمال استان، بند های سنگی ملاتی و گابیون موفق به دام انداختن حدود ۸۸۶ تن رسوب شده بودند. در حوزه آبخیز مرگ نتایج نشان داد بندهای بالادست آبراهه با ۹۲۴۵ کیلوگرم بر هکتار بیشترین و بندهای پاییندست با ۳۵۷۵ کیلوگرم بر هکتار کمترین عملکرد کنترل رسوب را داشتند. نتایج این پژوهش نشان داد در حوضههای با ظرفیت رسوبدهی بالا، بندهای خشکهچین یکی از مهمترین سازههای کم هزینه در حوزه آبخیز برای جلوگیری از انتقال رسوب به ویژه ذرات درشتدانه هستند. درحالی که، احداث بندهایی با زهکشی کم جهت جلوگیری از انتقال ذرات ریز نیز کارآمد است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
یحیی پرویزی
Associate prof. soil conservation and watershed management department, agriculture and natural resource research and education center, AREEO. Kermanshah, Iran
کامبیز رستمی
researcher, soil and water research department, agriculture and natural resource research and education center, AREEO. Kermanshah, Iran
محمود عربخدری
۳: Associate prof. soil conservation and watershed management research institute, AREEO, Iran
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :