تحلیل جریان کم ۶۰ روزه از سرشاخه تا پایاب حوزه کرخه

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: مجله علمی سامانه های سطوح آبگیر باران، دوره: 8، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JIRCSA-8-4_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 160
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

باقر قرمزچشمه

Soil Conservation and Watershed management institute(SCWMRI)

مجتبی نساجی زواره

institute of Agricultural Education & Extension

رحیم کاظمی

Soil Conservation and Watershed management institute(SCWMRI)

چکیده

شناخت نحوه تغییرات جریان حداقل در بالا دست رودخانه و همچنین روند آن، اطلاعات ارزشمندی را در مدیریت آب و حق آبه­ها و نیز اصلاح الگوی کشت می دهد. همچنین مناطق مناسب برای کنترل آب را در طول مسیر رودخانه از دیدگاه مدیریت منابع آب مشخص می سازد. علاوه بر مسائل اقتصادی، حفظ اکوسیستم رودخانه از مسائل مهم است که تاکنون توجهی به آن نشده است. زمان رخ داد حداقل جریان با پایه زمانی ۶۰ روزه از سرشاخه ها تا پایین دست متفاوت می باشد. همچنین روند آبدهی نیز در بالا دست تا پائین دست رودخانه تغییر می نماید. در این مطالعه برخی از ایستگاه های هیدرومتری حوزه کرخه مورد بررسی قرار گرفته و پس از بررسی داده ها، ایجاد سری زمانی آنها و دبی های حداقل با پایه زمانی ۶۰ روزه برای هر سال در هر ایستگاه استخراج شد. دبی متوسط سالانه نیز محاسبه و نسبت دبی حداقل با پایه زمانی ۶۰ روزه به دبی متوسط بدست آمده و از آن بعنوان شاخص ارزیابی استفاده شد. با دبی حداقل ذکر شده و شاخص های فوق رگرسیون چند متغیره برقرار و عوامل مورفومتریک موثر استخراج شد. نتایج نشان داد که جریان حداقل با مساحت بیشترین رابطه (۰.۸R۲=) و شاخص های جریان با فاصله هر ایستگاه تا خروجی حوزه کرخه رابطه (۰.۲R۲=) بیشتری داشتند. این موضوع نشان داد که در سراب حوزه، جریان حداقل نسبت به متوسط جریان کمتر بوده و با نزدیک شدن به پایاب حوزه شاخص افزایش می­یابد. لذا برای مدیریت منابع آب در اراضی زراعی در سراب حوزه باید به روش­های استحصال آب باران توجه بیشتری شود.

کلیدواژه ها

Regional analysis, Discharge, Low flow indices, ۶۰-day low flow, Karkheh., آبدهی, استحصال آب باران, آنالیز منطقه ای, شاخص جریان کم, کرخه.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.