بررسی پاسخ های رشدی، عملکردی و فیتوشیمیایی گیاه دارویی .Valeriana officinalis L به کاربرد کود های اوره، نیتروکسین و فسفات بارور-۲

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: مجله اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی، دوره: 9، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_ECOPH-9-4_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 370
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی حیدری رهنی

دانشجوی دکتری، گروه زراعت، ، واحد ورامین-پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، ایران

محمد نصری

استادیار، گروه زراعت و آگرواکولوژی، ، واحد ورامین-پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، ایران

یوسف فیلی زاده

استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد، تهران، ایران

پورنگ کسرایی

استادیار، گروه زراعت و آگرواکولوژی، واحد ورامین-پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، ایران

پژمان آزادی

استادیار، گروه زراعت و آگرواکولوژی، واحد ورامین-پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی،، ورامین، ایران

چکیده

در این تحقیق به­منظور مطالعه پاسخ­های رشدی، عملکردی و فیتوشیمیایی گیاه دارویی سنبل الطیب (Valeriana officinalis L.) به کاربرد غلظت­های مختلف کود اوره (صفر، ۳۰، ۶۰، ۹۰ و ۱۵۰ کیلوگرم در هکتار) و کودهای زیستی نیتروکسین و فسفات بارور-۲، آزمایشی در مزرعه گیاهان دارویی، تهران به­صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­ کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی ۹۹-۱۳۹۸ اجرا شد. کشت نشاء در اواسط اردیبهشت و اعمال تیمار کود اوره در دو مرحله انجام شد. برای اندازه­گیری عملکرد ریشه و بیولوژیک، یک مترمربع از هر کرت برداشت و وزن اندام هوایی و ریشه خشک اندازه­گیری و مجموع این دو به عنوان عملکرد بیولوژیک محاسبه شد. استخراج اسانس ریشه و ریزوم از روش تقطیر با آب (کلونجر) و میزان والرنیک اسید با کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا (HPLC) صورت گرفت. همچنین عملکرد اسانس براساس درصد اسانس و عملکرد خشک ریشه محاسبه شد. میانگین قطر ریشه از ۹۷/۷ (۹۰ کیلوگرم اوره در هکتار) تا ۱۴/۵ میلی­متر (شاهد) متغیر بود. بیشترین عملکرد ریشه در ۱۵۰ و ۹۰ کیلوگرم اوره در هکتار به­همراه تلقیح با نیتروکسین و فسفات بارور-۲ (به­ترتیب ۸۸/۴ و ۱/۵ تن در هکتار) به­دست آمد. کاربرد ۹۰ کیلوگرم اوره در هکتار همراه با نیتروکسین، افزایش محتوای کلروفیل b و کل را در پی داشت. افزایش غلظت اوره منجر به کاهش محتوای اسانس و افزایش عملکرد اسانس شد. محتوای اسانس از ۹۳/۰ (۹۰ کیلوگرم اوره به همراه نیتروکسین و فسفات بارور-۲) تا ۹۴/۱ درصد (عدم کاربرد کود) متغیر بود. بیشترین محتوای والرنیک اسید (۴۶/۰ درصد عصاره) و عملکرد والرنیک اسید (۲۷/۲۲۰ میلی­گرم بر هکتار) در استفاده از ۳۰ کیلوگرم اوره به همراه فسفات بارور-۲ و عدم کاربرد نیتروکسین مشاهده شد. به­طور کلی، کاربرد کودهای زیستی نیتروکسین و فسفات بارور-۲ به­همراه ۹۰ کیلوگرم اوره با بهبود صفات رشدی، عملکردی و فیزیولوژیکی منجر به تولید عملکرد اسانس و والرنیک اسید قابل قبولی شدند.

کلیدواژه ها

اسانس, اوره, سنبل الطیب, عملکرد ریشه, کود, نیتروکسین, والرنیک اسید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.