زکام در سپهر ادب پارسی

بیان مساله : امروزه مهم ترین مساله برای ادامه حیات موضوع سلامت و بهداشت است . از آنجا که موضوع بیماری و درمان امری منفک از اجتماع نیست و به دلیل اینکه شعر و نثر شاعران و نویسندگان در همه اعصار، بازتاب اندیشه ها،آداب و رسوم و فرهنگ است ، نمی توان وجود مساله سلامت و درمان را در آثار آنان انکار کرد.هدف پژوهش : تاریخ دانش پزشک ی به روزگاران کهن بازمی گردد، آن هنگامی که انسانها درد و بیماری را در وجودشان احساس کردند در پی چاره جویی برآمدند و نیاز به مداوا و درمان داشتند؛ در آن روزگاران این دانش با جادوگری و افسانه آمیخته بوده است . شعرای پارسی نه تنها بر علوم ادبی که برخی از آنها در علوم مختلف زمان از قبیل اختر شناسی ، طب ، دارو گری ، گیاه شناسی ، فقه ، عرفان و فلسفه ، تاریخ و جغرافیا از علما و دانشمندان معاصر خود بوده و با به کارگیری علوم مزبور، به ویژه علم طب ، به آثار خویش ، روح و لطافتی خاص بخشیده اند به طوری که این اندیشمندان، طب اسلامی - ایرانی را با کلام خود مزین کرده و در قالب اشعاری نغز و قابل فهم برای عموم مردم منتشر نمودند. گروه ی دیگر از این بزرگان نیز گرچه طبیب نبودهاند از نحوه طبابت مرسوم در آن دوران با خبر بوده اند. به طوری که تاثیر ژرف این دانش در اشعار نغزشان به خوبی تجلی کرده و با دقت در این متون می توان ردپای توصیه های بهداشت و سلامت را دید.روش و چگونگی انجام پژوهش : این مقاله یک مطالعه مروری می باشد که پس از جستجو در بانک های و سایت های اطلاعاتی تهیه شده و اطلاعات تا لحظه چاپ به روز شده است . جستجوی کتابخانه ای برای جمع آوری گزارش ها از کتب قدیمی و کتب خلاصه مقالات کنگره ها نیز انجام و سعی شده است تمامی و خلاصه مقالات معتبر خارجی و داخلی مرتبط مرور شود.یافته ها و نتیجه گیری : به طور مثال سنایی به فصل شیوع زکام چنین شیرین اشاره می کند:هر کجا این بهار و دی باشد بوی گل بی زکام کی باشد تشبیهات و استعاره های زیبای ادبی که شاعران از طب سنتی در اشعار خود بهره گرفته اند به فراگیران طب ایرانی این امکان رامیدهد تا مفاهیم طبی را راحت تر فراگیرند که خود باعث افزایش خلاقیت آنها میشود. این مقاله به بررسی آنفولانزا و سرماخوردگی که به زکام مشهور است و راه های درمان سنتی آن در متون ادب پارسی پرداخته و با یافته های دانش پزشکی نوین مقایسه گردیده است .

کلیدواژه ها:

زکام ، ادبیات فارسی ، شاعر ، استعاره