مقایسه کارآیی مدل سنجه رسوب و شبکه عصبی مصنوعی در برآورد بار کف رودخانه ها
- سال انتشار: 1396
- محل انتشار: جغرافیا و پایداری محیط، دوره: 7، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_GERAZ-7-3_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 240
نویسندگان
استادیار آبخیزداری، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
استادیار آبخیزداری، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
استادیار آبخیزداری، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده
به دلیل مشکلات نمونهبرداری و عدم دقت کافی معادلات تجربی، سنجش و گزینش مناسبترین روشهای برآورد رسوبات بار کف، اهمیت زیادی دارد.هدف پژوهش حاضر، مقایسه کارآیی مدلهای آماری شبکه عصبی مصنوعی و منحنی سنجه رسوب در برآورد رسوبات بار کف است؛ بدین منظور، ابتدا ۵ ایستگاه هیدرومتری دارای بیشترین تعداد نمونه انتخاب شدند؛ سپس منحنی سنجه رسوب و مدل شبکه عصبی مصنوعی با ۷۰% داده های آنها ساخته و ارزیابی دقت برآورد دو مدل با ۳۰% باقیمانده نمونهها انجام شد. نتایج نشان داد که در تمامی ایستگاهها، با افزایش مقادیر دبی جریان، رسوبات بار کف نیز افزایش می یابد. میانگین سطح معنیداری تفاوت بین مقادیر مشاهداتی و برآوردی مدل شبکه عصبی مصنوعی (۵۹/۰) بالاتر از مدل منحنی سنجه رسوب (۱۴/۰) است که نشاندهنده تفاوت کمتر مقادیر مشاهداتی و برآوردی مدل شبکه عصبی مصنوعی نسبت به مدل منحنی سنجه رسوب و صحت بیشتر برآوردهای مدل شبکه عصبی مصنوعی است؛ همچنین در تمام ایستگاهها، شاخص مجذور میانگین مربعات خطا برای مدل شبکه عصبی مصنوعی کمتر از مدل منحنی سنجه رسوب است، به طوری که مجموع مجذور میانگین مربعات خطای پنج ایستگاه برای مدل شبکه عصبی مصنوعی و منحنی سنجه رسوب به ترتیب برابر ۷/۲۵۰۵ و ۳/۵۱۹۵ محاسبه شد. بالاتر بودن ضریب همبستگی بین مقادیر مشاهداتی و برآوردی در هر پنج ایستگاه، با استفاده از مدل شبکه عصبی مصنوعی (۷۶۵/۰) نسبت به مدل منحنی سنجه رسوب (۵۰۳۸/۰)، نشان از تخمینهای دقیقتر مدل شبکه عصبی مصنوعی دارد. در نهایت، مدل شبکه عصبی مصنوعی که از دقت بالاتری نسبت به مدل سنجه بار کف برخوردار است، به عنوان مدل برتر انتخاب شد. با توجه به مشکلات اندازهگیری رسوبات بار کف و اریب زیاد ناشی از محاسبه بار بستر به عنوان درصدی از بار معلق، نتایج این پژوهش میتواند کمک شایانی به برآورد دقیقتر بار بستر و نیز بار کل رسوبی نماید.کلیدواژه ها
بار رسوبی, نسبت بار کف, بار معلق, انتقال رسوب, دقت برآورداطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.