بررسی معماری مدارس در دوره صفویه و نمود آن در مکتب صفوی

اصلی ترین بخش از زندگی بشر که می تواند تاثیر زیادی در زندگی مادی ومعنوی داشته باشد آموزش می باشد. انسان، تلاش می کند که بهسمت تعالی حرکت کند. و تنها راه دستیابی به آن، آموزش است. تغییر اساسی و منظم توسط حاکمان با استفاده از آموزش کامل و همگانیدر جهت ترویج آموزه های مذهبی، از شاخصه های ویژه عصر صفوی بود که باعث شد شاهان برای دستیابی به این امر اقدام به تاسیس مدارسو دیگر بناهای تاثیرگذار از جمله مساجد در کنار مدارس احداث کنند. با توجه به این مورد مدارس به عنوان مهم ترین مراکز آموزشی درخدمت مذهب تشیع به یکی از شاخصه های اصلی در این عصر مبدل شدند. هدف: رویکرد آموزشی این دوره به نظام آموزشی و فضاهایمتناسب با آن نیاز دارد این پژوهش تاثیر روش های آموزشی صفوی بر عناصر اصلی و هماهنگی آنها را با سازماندهی فضایی و معماریمدارس علوم دینی بررسی کرده و در پی آن است تا در روشهای آموزشی این دوره کنکاش کرده ومتد های لازم در آموزش علوم عقلی ودینیرا مورد بررسی قرار داده وبا استفاده از روشهای موجود دراین مکتب به موارد اصلی آن که روشهای سیاست گذاری شده می باشد را بررسیکند. روش تحقیق: این پژوهش، با توجه به روند رشد معماری در دوره صفویه که منجر به شکوفایی و گسترش مدارس علوم شیعی شد، سعیبر آن دارد تا از روش تحلیلی وتوصیفی - وتاریخی و با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای به شناخت جایگاه و اهمیت آموزش در دوره حکومتصفوی بپردازد و چگونگی تاثیر آن را بر کالبد معماری مدارس این دوره گونه شناسی کند. در این راستا دو مورد از مدارس دوره صفویه بهعنوان نمونه های هدفمند انتخاب و از لحاظ ویژگی های کلی بنا، سلسله مراتب و سازماندهی فضایی، با توجه به جایگاه و روش آموزشیاین دوره، تجزیه و تحلیل شدند: یافته های این پژوهشحاکی از آن است که همزمان با توسعه همه جانبه معماری در عهد صفوی، آموزش وجایگاه آن نیز، تفاوتهایی با ادوار پیش از خود داشته است. این تغییرات باعث به وجود آمدن تغییراتی در روش آموزشی و ساخت مدارسشده است که از آن جمله می توان به گسترش محیط مدارس، افزایش تعداد و کیفیت کلاس ها واساتید ، توجه به محوطه مدارس به عنوان عنصراصلی مدرسه، تغییر در ورودی، ارتباط با شهر و ارتباط مدرسه با فضای مذهبی اشاره کرد.

کلیدواژه ها:

مکتب صفویه ، مدارس ، دانشگاه ، اسلامی