حمید صابری - دانشجوی کارشناسی ارشد پیام نور
حیدر اسماعیل پور - استادیار دانشگاه پیام نور
مجیب الرحمن کمال زهی جوان - دانشجوی کارشناسی ارشد

در دنیای امروز، نظام آموزش از دور، روشهای سنتی آموزشی را تغییر داده، امکان یادگیری را برای همه، در همه جا وهر زمان فراهم نموده، موجب برقراری عدالت اجتماعی در توزیع منابع و امکانات گردیده است. هدف پژوهش حاضر، بررسیمبانی روان شناسی و معرفت شناسی نسل های آموزش از دور بوده است که اطلاعات به صورت کتابخانه ای جمع آوریگردیدند و به روش استخراج مطالب مورد نظر و ایجاد ارتباط میان آنها و نتیجه گیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج حاصله نشان داد که نظام آموزش از دور براساس فنآوریهای روز، سه سن (مکاتبات، دیداری، شنیداری و مبتنی برفنآوری اطلاعات و ارتباطات و پنج نسل با مدلهای آموزشی نسل اول (مکاتبه ای)، نسل دوم (چندرسانه ای)، نسل سوم(یادگیری دوربرد)، نسل چهارم (یادگیری انعطاف پذیر) و نسل پنجم (یادگیری انعطاف پذیر هوشمند) را گذارانده است وتحت تاثیر رویکردهای معرفت شناسی و روان شناسی زمان خویش بوده است رویکرد معرفت شناسی نسل اول: اثبات گرایانه،نسل دوم: تعبیری-تفسیری و نسل های بعد: انتقادی؛ و رویکرد روانش شناسی نسل اول رفتارگرایی، نسل دوم شناختی ونسل های بعد سازاگرایی بوده است. از منظر ویژگی های روانشناختی ومعرفت شناختی نسل های مختلف آموزش باز و از دورحافظه به عنوان سخت افزار و یادگیری براساس محرک و پاسخ و پاداش و تنبیه و سپس در نسل دوم یادگیری سازمانیافته ترو روش تدریس حل مساله و درنسل های بعدی یادگیری اجتماعی که در نسل سوم بر تعامل و مشارکت اجتماعی وفرهنگی، تاکید و در نسل چهارم و پنجم بر شبکه های اجتماعی و قدرت فنآوری و پیوندگرایی تاکید شده است.

معرفت شناسی، روان شناسی، آموزش از دور، نسل های آموزش از دور