بررسی و مطالعه باستان شناختی زیستگاه های دوره اشکانی حوزه دره سفیدرود رودبار

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات باستان شناسی، دوره: 13، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JARCS-13-3_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 325
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی کاظمی لویه

دانشجوی دکتری،گروه باستان شناسی، واحد ابهر، دانشگاه آزاد اسلامی،ابهر،ایران.

فرزاد مافی

استادیار،گروه باستان شناسی، واحد ابهر، دانشگاه آزاد اسلامی،ابهر،ایران.

زرین فخار

استادیار،گروه باستان شناسی، واحد ابهر، دانشگاه آزاد اسلامی،ابهر،ایران.

چکیده

 توانمندی های زیست محیطی از جمله عبور رودخانه سفیدرود از بخش مرکزی رودبار در جنوب گیلان و قرار گرفتن آن بر روی مسیر ارتباطی فلات مرکزی با شمال ایران باعث شده تا از دیرباز این منطقه مورد توجه گروه ها و جوامع بشری باشد. از این رو موجب شده تا محوطه­های بی شماری در سراسر منطقه به صورت تپه ها، گورستان ها و محوطه های باستانی پراکنده گردد. در خلال بررسی های انجام شده در سال های ۱۳۸۵ الی ۱۳۸۹ در منطقه مورد مطالعه، ۱۹ محوطه دوره اشکانی با مواد فرهنگی شاخص متعلق به این دوره شناسایی گشت. این پژوهش به شیوه توصیفی و میدانی به بررسی وضعیت توپوگرافی، موقعیت جغرافیایی، راه های دسترسی و منابع آبی آثار پرداخته و نیز مواد فرهنگی و آسیب­ شناسی محوطه­ ها را مورد مطالعه قرار داده است. اغلب محوطه های بررسی شده شامل گورستان و تعدادی نیز استقرارگاه های کوچک است. محدودیت پتانسیل های زیست محیطی از مهم ترین عواملی است که مانع شکل گیری شهرها و مراکز جمعیتی بزرگ در منطقه شده و با توجه به وجود مراتع، جنگل ها و منابع آبی، به نظر می رسد زندگی مردم منطقه ضمن آشنایی با کشاورزی مبتنی بر دامداری بوده و شیوه رایج زندگی نیز از نوع نیمه کوچروی (به سبک عمودی) بوده است. تشابه سفال ها و گورها در طول یک دره از پایین­ترین تا مرتفع­ ترین نقطه ارتفاعی از سطح دریا به خوبی گویای این موضوع است در این بررسی اغلب سفال های ادوار تاریخی و اشکانی به رنگ قرمز، نارنجی، قهوه­ ای تیره و عموما صیقلی به دست آمد و بیشتر گورها هم حفره­ای ساده، پشته­ سنگی، دخمه­ا ی، چهارچینه سنگی و بعضا کلان سنگی است و از این حیث قابل مقایسه با سایر گورستان های هم دوره مانند طالش، رضوانشهر، دیلمان، املش، شاه­پیر، چره در گیلان و گرمی در آذربایجان و بیستون در غرب کشور است. قطعات سفالی محوطه ­ها به دو نوع ساده و تزیینی تقسیم می­ شود و تعداد قطعات سفال های تزیینی بیشتر از گونه دیگر مشاهده شد.

کلیدواژه ها

رودبار, سفیدرود, زیست گاه های اشکانی, مواد فرهنگی, سفال

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.