نقش طراحی شهری در ارتقاء کیفیت فضاهای عمومی در سکونتگاه های غیررسمی با رویکرد امنیت ( محله آخماقیه شهر تبریز )

از آنجا که حیات شهری با حضور ورونق فضاهای عمومی معنا می یابد، کیفیت چنین فضاهایی، به عنوان معیار کیفیت زندگی شهری به طور عام و در شهرهای خودانگیخته به عنوان معیار تکوین مفهوم شهر به طور خاص، بیش از پیش در نظر گرفته می شود. این پدیده، تجلی فقدان برآورده شدن نیاز مسکن و سرپناه اقشار کم درآمدی است که در فضای رسمی و برنامه ریزی شده شهر جایی ندارند. شهر تبریز نیز همچون دیگر شهرهای بزرگ ایران از مواجه شدن با این پدیده مستثنی نبوده و ساکنان و مدیران شهری آن، مشکلات مربوط به اسکان غیر رسمی را به دوش میکشند. هدف از این پژوهش ، بررسی و تحلیل شیوه شکل گیری و دگرگونی فضاهای عمومی سکونتگاه های غیررسمی ،مرتبط با نحوه ی زندگی ساکنان در طول دوره های مختلف زیست است. تحلیل داده های تحقیق نشان میدهد که در به وجود آوردن پدیده ی اسکان غیررسمی در آخماقیه ، عواملی ازجمله مهاجرپذیری و اسکان تعداد زیادی از مهاجران تهیدست دراین ناحیه که عمدتا ناشی از اقتصاد سیاسی فضاست موثر میباشد همچنین در این پژوهش با تکیه بر بازخوانی روند شکلگیری و دگرگونی فضاهای عمومی آخماقیه ، به دگرگونی اجتماعی این کانون توجه شده است و بر این اساس سعی شده تا از طریق ملحوظ داشتن مفاهیم . از مهمترین ویژگی ها و خصوصیات عمومی این محله میتوان به عدم پیوستگی کالبدی فضاها،فرسودگی نسبی کالبدی،محصوریت کم فضا،عدم تعبیه مبلمان شهری مناسب،امنیت ذهنی شهروندان و نبود مراکز عمده خرید اشاره کرد. با توجه به اطلاعات کسب شده از طریق یرداشت میدانی و مصاحبه و سپس با استفاده از سیاست راهبرد و اهداف ، گزینه ی پیشنهادی ارائه شده است. امید است پژوهش حاضر در واقع بتواند با بهره گیری از اصول طراحی شهری موجبات ارتقای کیفیت فضاهای عمومی در کانونهای زیستی خودانگیخته نظیر محله آخماقیه تبریز را فراهم آورده و باعث افزایش امنیت ساکنین و شهروندان شود.

کلیدواژه ها:

کیفیت فضاهای عمومی ، سکونتگاه های غیررسمی ، امنیت ، محله ی آخماقیه