بررسی و مقایسه خصوصیات خاکشناسی و ریخت اقلیمی آبکندها، مطالعه موردی: حوزه های آبخیز زهره و مارون

سال انتشار: 1390
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 186

فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_WATER-2-1_003

تاریخ نمایه سازی: 8 اسفند 1400

چکیده مقاله:

خاک، یکی از مهم­ترین منابع طبیعی هر کشور است. اما فرسایش خاک به­عنوان خطری برای رفاه و سلامتی انسان به شمار می رود که آثار درون و برون منطقه­­ای گسترده­ای دارد. در این بین، فرسایش آبکندی از اشکال پیشرفته و حاد فرسایش آبی است که دلالت بر تلفات خاک سطحی دارد. از این رو، هدف از پژوهش حاضر مقایسه­ ریخت­اقلیمی و خاک شناسی آبکند های به وجود آمده در دو حوزه­ آبخیز (زهره و مارون) واقع شده در دو نوع از مهم­ترین سازندهای حساس به فرسایش (میشان و گچساران) بوده است. بر این اساس، با انجام مطالعات ستادی (تفسیر نقشه، عکس­های هوایی و تصویر ماهواره­ای)، میدانی (نقشه­برداری، پیکه­گذاری و نمونه­برداری از خاک در فاصله­های مختلف از سرآبکند) و آزمایشگاهی (آزمایش­های فیزیکی و شیمیایی لازم)، مجموعه اطلاعات و داده­ها در نرم افزار EXCELL به­عنوان پایگاه اطلاعاتی جمع­آوری گردید. نتایج تجزیه و تحلیل داده­ها در دو منطقه نشان داد که تغییرات EC،ESP  و SAR در سازند گچساران نسبت به سازند میشان بیش­تر بوده است که نشان­دهنده­ بالا بودن میزان املاح در خاک می باشد که باعث فرسایش پذیری بیش­تر خاک در سازند گچساران شده است. این موضوع، باعث تفاوت در مورفولوژی آبکندهای منطقه­­ گچساران نسبت به منطقه­ی دهدشت شده است؛ به­طوری که شکل پلان عمومی آبکند در منطقه­­­ی دهدشت هم به ­صورت پنجه ای و هم خطی و در منطقه­­ی گچساران (دژ سلیمان و دریلا) غالبا به­صورت پنجه ای بوده و خطی دیده نشده است، هم­چنین پلان عمومی راس آبکند در منطقه­­­ی گچساران و دهدشت به ترتیب غار مانند و دارای پوشش گیاهی می­باشد. نتایج پایداری خاکدانه ها نیز نشان داد که لایه بالایی خاک در هر دو منطقه غالبا در کلاس هفت (متورم) می­باشد و لایه­های زیرین در کلاس یک (پراکندگی کامل) واقع شده اند.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

اردشیر شفیعی

مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد.

مجید خزایی

دانشگاه تربیت مدرس، آبخیزداری

علی ملایی

مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • احمدی، ح. ۱۳۸۶. ژئومورفولو‍ژی کاربردی (فرسایش آبی). انتشارات دانشگاه تهران. ...
  • زارع مهرجردی، م، م. صوفی، س. چوپانی و ج. برخورداری. ...
  • سلیمان پور، س.م.، م. صوفی و ح. احمدی. ۱۳۸۹. بررسی ...
  • صوفی، م. و ا.ح. چرخابی. ۱۳۸۳. گزارش نهایی طرح تحقیقاتی ...
  • صوفی، م. ۱۳۸۳. بررسی ویژگی های ریخت­اقلیمی خندق­های استان فارس. ...
  • بررسی عوامل موثر بر وقوع فرسایش خندقی حوضه طرود [مقاله کنفرانسی]
  • فتاحی، م.م.، ح.ر. قرلی و م. صوفی. ۱۳۸۴. بررسی خصوصیات ...
  • قدوسی، ج. و م. داودی. ۱۳۸۴. تاثیر خصوصیات فیزیکی و ...
  • قدوسی، ج. ۱۳۸۲. مدل سازی مورفولوژی فرسایش خندقی و پهنه ...
  • قرلی، ح.ر.، م.م. فتاحی، م. صوفی و ع .ا. دیمیادی. ...
  • کریمی، م. ۱۳۷۷. بررسی عوامل موثر بر فرسایش خندقی و ...
  • مختاری، ا. ۱۳۸۲. بررسی ویژگیهای مورفوکلیماتیک خندق های استان اصفهان. ...
  • مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد. ...
  • یثربی، ب.، ف. نورمحمدی، م. صوفی و س.ح. صادقی. ۱۳۸۹. ...
  • Avni, Y. ۲۰۰۵. Gully incision as a key factor in ...
  • Bou Kheir, R., J. Chorowicz, C. Abdallah and D. Dhont. ...
  • Chaplot, V., G. Giboire, P. Marchand and C. Valentin. ۲۰۰۵. ...
  • Descheemaeker, K., J. Nyssen, J. Rossi, J. Poesen, H. Mitiku ...
  • Fen-Li. Z. and C.h. Hunng. ۲۰۰۲. Gully erosion. Published in ...
  • Gómez Gutiérrez, Á. and S. Schnabel. ۲۰۰۸. Gully erosion and ...
  • Kirkby, M.J. and L.J. Bracken. ۲۰۰۹, Gully process and gully ...
  • Morgan, R.P.C. ۲۰۰۵. Soil erosion and conservation, third edition, Blackwell ...
  • Nachtergaele. J., J. Poesen, O.D. Wijdenes and L. Vandekerckhove. ۲۰۰۲. ...
  • Nyssen, J., Poesen, J. Moeyersons, J. Luyten, E. Veyret-Picot, M. ...
  • Poesen, J., K. Vandaele and B. Wesemael. ۱۹۹۶. Contribution of ...
  • Poesen, J., J. Nachtergaele, G. Verstracten and C. Volentin. ۲۰۰۳. ...
  • Poesen, J., K.Vandaele and B. Wesemael. ۱۹۹۸. Gully Erosion: Importance ...
  • Sidorchuk, A. ۲۰۰۶. Stages in gully evolution and self-organized criticality. ...
  • Sidorchuk, A. ۲۰۰۱. GULTEM–The model to predict gully thermo erosion ...
  • Sidorchuk, A., Schmidt, J. and G. Cooper. ۲۰۰۸. Variability of ...
  • نمایش کامل مراجع