واکاوی علل گرایش جوانان شهر زنجان به شبکه های اجتماعی مجازی: یک مطالعه پدیدارشناسانه

رسانه­های اجتماعی مجازی به طور فزاینده ای برای برقراری ارتباط، یادگیری و همکاری مورداستفاده قرار می­گیرند و برای برخی از افراد به یک عادت بالقوه مشکل ساز و اعتیادآور تبدیل شده اند. از این رو، شناسایی علل گرایش افراد به این شبکه­ها ضرورت دارد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی علل گرایش جوانان به شبکه­های اجتماعی مجازی به روش پدیدار شناختی تفسیری انجام شد. جامعه مورد مطالعه، دختران و پسران عضو شبکه­های اجتماعی شهر زنجان بودند. نمونه بررسی شده ۱۵ نفر از جامعه مورد­نظر بودند که بر اساس روش نمونه­گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند و مورد مصاحبه نیمه­ساختار یافته قرار گرفتند. داده­های کیفی به دست آمده گردآوری، ثبت، کدگذاری و طبقه­بندی شدند. برای تحلیل داده­ها از روش تحلیل کلایزی استفاده شد. تحلیل تجارب مشارکت­کنندگان در مصاحبه­ها نشان داد ۱۳ عامل جذابیت و تازگی، احساس تنهایی، هیجان­خواهی، سرکوب مشکلات فردی، حفظ و تداوم روابط صمیمی، تسهیل روابط بین فردی، ابراز وجود، سرگرمی و وقت­گذرانی، آموزش و یادگیری، اطلاع­رسانی و اطلاع­گیری، تجارت الکترونیکی، همنوایی گروهی و صرفه­جویی در گرایش جوانان به شبکه­های اجتماعی مجازی موثر بوده اند. بر اساس نتایج حاصله پیشنهاد می­شود دختران و پسرانی که به شبکه­های اجتماعی مجازی اعتیاد دارند مورد ارزیابی روان­شناختی قرارگیرند، مشکلات آنها از قبیل احساس تنهایی و سرکوب درمان شود و هیجان­خواهی آنها با روش­های دیگری تعدیل گردد. علاوه بر آن علل گرایش مثبت جوانان مانند حفظ و تداوم روابط صمیمی، تسهیل روابط بین فردی، آموزش و یادگیری، اطلاع­رسانی و اطلاع­گیری، تجارت الکترونیکی و صرفه­جویی از طرف خانواده­ها و نهادهای اجتماعی مورد توجه و تقویت قرار بگیرد.