تحلیل و بررسی «ذکر بر دار کردن حسنک» در تاریخ بیهقی با تکیه بر کاربرد دستور زبان در علم معانی
- سال انتشار: 1392
- محل انتشار: فصلنامه متن پژوهی ادبی، دوره: 17، شماره: 58
- کد COI اختصاصی: JR_LTR-17-58_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 144
نویسندگان
استاد دانشگاه علامه طباطبائی
چکیده
علم معانی برای بیان معانی ثانویه نیازمند روش هایی است که مخاطب را به وجود این معانی ضمنی در متن آگاه کند. در کنار اصل مقتضای ظاهر و عدول از آن می توان از دو شیوه دستوری نام برد که بالذات مختص دستور زبان بوده، اما گوینده در علم معانی برای بیان اغراض خود از آنها بهره می جوید. این دو شیوه را می توان با عنوان عوامل جابجایی (تقدیم و تاخیر اجزاء) و عوامل برجسته سازی (حذف و ذکر، معرفه و نکره، تقیید و حصر و قصر) نام برد. گوینده در کنار بافت متن به کمک این عوامل دستوری نظر مخاطب را به وجود معنای ثانویه در کلام جلب می کند. از آنجا که بلاغت داستان تا حدود زیادی بسته به کاربردهای زبانی (کاربرد عوامل و قواعد دستوری) و قدرت و هنر نویسنده در استفاده از این عوامل برای القاء اغراض ضمنی است، در این تحقیق نیز بخش پایانی داستان ذکر بر دار کردن امیر حسنک وزیر از تاریخ بیهقی برگزیده شد تا نشان داده شود که چگونه نویسنده از این عوامل زبانی و دستوری برای حفظ و ایجاد انسجام در متن و تاثیر بر مخاطب بهره گرفته است. از نتایج به دست آمده می توان دریافت که تاثیر کلام بیهقی عمدتا به طرز استفاده وی از این عوامل دستوری در القای مفاهیم به صورت غیر مستقیم برمی گردد. در واقع، بیهقی به یاری این عوامل، مقتضای حال مخاطب و متن را رعایت کرده، سبب پیوستگی و انسجام آن گردیده است.کلیدواژه ها
علم معانی, دستور زبان فارسی, عوامل جابجایی و برجسته سازی, تاریخ بیهقی, وضع آوردن حسنک به پای داراطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.