بررسی و تحلیل کاربرد آیات و احادیث در شرح شطحیاتروزبهان بقلی

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: فصلنامه متن پژوهی ادبی، دوره: 17، شماره: 58
  • کد COI اختصاصی: JR_LTR-17-58_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 240
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

تقی پور نامداریان

استاد پژوهشگاه علوم انسانی تهران

الهام رستاد

استادیار مرکز آموزش عالی اقلید

چکیده

استفاده از آیات قرآن و احادیث نبوی در متون منثور پس از اسلام امری رایج بود که به منظور حفظ کلام الهی و نبوی، همچنین آرایش و تزیین متن به شیوه های گوناگون به کار می رفت. کاربرد آیات و احادیث، اساس و شالوده متون عرفانی را تشکیل می دهد که در نثرهای ساده و فنی این دسته از متون به صورت گسترده به کار رفته است. کتاب شرح شطحیات اثر روزبهان بقلی از جمله متون منثور عرفانی به نثر فنی (قرن ششم) است که در آن بیش از هزار بار آیات قرآن و احادیث نبوی به شیوه های مختلف به کار رفته است. در این مقاله کوشش شده است با مطالعه دقیق و کامل کتاب شرح شطحیات، ابتدا، آماری جامع از تعداد آیات و احادیث به کار رفته در متن ارائه شود و پس از نشان دادن موارد پرکاربرد، از سه دیدگاه دستور، بیان و معانی به بررسی و تحلیل کاربرد انواع آیات و احادیث کتاب پرداخته شود. در بخش دستور، نقش های دستوری آیات و احادیث اعم از فاعلی، مفعولی، اضافی و...، نیز نحوه قرار گرفتن آن ها در جمله بررسی شده است. در بخش بیان، اضافه های تشبیهی ساخته شده با آیات و احادیث، تصاویر شاعرانه حاصل از آن ها، انگیزه و اهداف روزبهان از ساختن این گونه تصاویر تحلیل و بررسی شده است. در قسمت معانی نیز بر اساس دیدگاه حسین خطیبی به بررسی اغراض ثانوی کاربرد آیات و احادیث در جمله پرداخته شده است.

کلیدواژه ها

آیات و احادیث, شرح شطحیات, روزبهان بقلی, اقتباس و شیوه های کاربرد آیات و احادیث در نثر

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.