پیش بینی جریان ورودی به مخزن سد کمال صالح با استفاده از محاسبات نرم
- سال انتشار: 1394
- محل انتشار: مهندسی آبیاری و آب ایران، دوره: 6، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_WATER-6-2_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 263
نویسندگان
استادیار، گروه عمران، دانشگاه اراک، اراک،
عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
رئیس گروه مطالعات آب سطحی، شرکت سهامی آب منطقه ای مرکزی، اراک
چکیده
چکیده پیشبینی جریان ورودی به مخازن سدها به منظور انجام برنامهریزی و بهرهبرداری مناسب منابع آب لازم و ضروری است. در این تحقیق عملکرد دو مدل هوشمند شبکههای عصبی مصنوعی و سامانه استنتاج فازی- عصبی تطبیقی مبتنی بر روش دستهبندی تفریقی در پیشبینی جریان ورودی به سد کمال صالح در استان مرکزی مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور از دادههای جریان و بارش در یک دوره آماری ۳۱ ساله (۱۳۹۰- ۱۳۶۰)استفاده شد و پیشبینی جریان در گامهای زمانی روزانه و ماهانه انجام شد. از مقادیر دبی جریان و بارش در گامهای زمانی قبلی به عنوان الگوهای ورودی مدلها استفاده شد. عملکرد هر دو مدل در پیشبینیهای روزانه و ماهانه جریان بر اساس مقادیر شاخصهای خطای R، RMSE و MAE بسیار مطلوب بود، هرچند عملکرد مدل فازی- عصبی بهتر از مدل شبکههای عصبی بود (کمتر از ۳ درصد). استفاده از ضریب فصلی موجب بهبود عملکرد مدلها در پیشبینیهای ماهانه شد. در ادامه، اثرات متغیرهای اقلیمی بزرگ مقیاس شامل شاخص نوسانات آتلانتیک شمالی و شاخص نوسانات جنوبی در پیشبینیهای ماهانه حاصل از الگوی بهینه مدل برتر بخش قبل، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده حاکی از آن بود که استفاده از شاخصهای اقلیمی در ترکیب الگوهای ورودی، میتواند موجب بهبود عملکرد مدل در پیش بینیهای جریان ورودی گردد. در این میان شاخص نوسانات جنوبی تاثیر بیشتری بر بهبود پیشبینی دبی جریان ماهانه داشت. به طوریکه، مقدار شاخصهای آماری تحلیل خطای مدل فازی- عصبی شامل R، RMSE و MAE به ترتیب برابر ۹۱/۰، ۵۶/۳، ۷۳/۳ به دست آمدند که نشاندهنده توان افزایش دقت مدل با بهبود شاخصهای خطا به ترتیب به میزان ۱۱، ۹ و ۱۱ درصد میباشد.کلیدواژه ها
پیش بینی, دسته بندی تفریقی, شاخص های اقلیمی, شبکه های عصبی, فازی-عصبی تطبیقیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.