واسنجی ضرایب معادله آنگستروم– پرسکات در ایستگاه های منتخب حوضه آبریز دریاچه ارومیه

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: مهندسی آبیاری و آب ایران، دوره: 6، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_WATER-6-3_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 249
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سعید مهدی زاده

آبیاری و زهکشی، دانشگاه ارومیه

جواد بهمنش

گروه مهندسی آب دانشگاه ارومیه

چکیده

تخمین صحیح تبخیر- تعرق مرجع (ETo)، مستلزم برآورد دقیق مقادیر تابش خورشیدی (RS) می­باشد. مدل­های بسیاری برای برآورد تابش خورشیدی وجود دارد، به طوری که یکی از این روابط، معادله آنگستروم– پرسکات (A-P) است. دقت معادله آنگستروم– پرسکات در تخمین میزان تابش خورشیدی، به دقت برآورد ضرایب a و b معادله مذکور بستگی دارد. هدف تحقیق حاضر، بررسی دقت مدل­های تخمین ضرایب معادله A-P و تاثیر آن ها در میزان تابش خورشیدی و تبخیر- تعرق مرجع بود. برای این منظور، داده­های هواشناسی ۴ ایستگاه سینوپتیک ارومیه، تکاب، مهاباد و سلماس در حوضه آبریز دریاچه ارومیه طی سال­های ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۷ در مقیاس روزانه استفاده گردید. مدل­های مورد استفاده در تعیین ضرایب معادله آنگستروم– پرسکات شامل مدل­های بر پایه متوسط سالانه ساعات آفتابی نسبی ، ارتفاع از سطح دریا و ، ارتفاع از سطح دریا و عرض جغرافیایی و ، ارتفاع از سطح دریا و عرض جغرافیایی، متوسط سالانه دمای هوا و ارتفاع از سطح دریا بودند. ضرایب به دست آمده به منظور محاسبه میزان تابش خورشیدی در رابطه آنگستروم– پرسکات قرار گرفت و سپس تبخیر- تعرق مرجع با استفاده از معادله فائو- پنمن- مونتیث محاسبه گردید. به منظور ارزیابی دقت مدل­ها از شاخص­های آماری RMSE، MBE، MPE و R۲ استفاده شد. نتایج ارزیابی مدل­ها نشان داد که مدل بر پایه متوسط سالانه ساعات آفتابی نسبی  (مدل Rietveld)، دارای بهترین عملکرد در برآورد ضرایب معادله آنگستروم– پرسکات در تمامی ایستگاه­ها بود. مقدار متوسط شاخص­های RMSE،MBE ، MPE و R۲ برای مقادیر تبخیر-تعرق مرجع واقعی و تبخیر- تعرق مرجع حاصل از ضرایب مدل مذکور به ترتیب mm/day ۳۳/۰ و  ۲۵/۰، ۲۷/۶% و ۹۹۷۷/۰ به دست آمد. در نهایت ضرایب به دست آمده از مدل منتخب، ۲۶/۰ a = و      ۴۳/۰ b=، به عنوان ضرایب معادله آنگستروم-پرسکات در ایستگاه­های مورد مطالعه پیشنهاد گردیدند

کلیدواژه ها

آنگستروم-پرسکات, تابش خورشیدی, تبخیر-تعرق مرجع, ساعات آفتابی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.