بررسی و پایش خشکسالی با استفاده از شاخص های خشکسالی ؛ مطالعه موردی حوضه آبریز دز

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: مهندسی آبیاری و آب ایران، دوره: 7، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_WATER-7-2_012
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 284
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ارش ادیب

علی گرجی زاده

۲ کارشناس ارشد هیدرولوژی و منابع آب، دانشجوی دکترا هیدرولوژی و منابع آب، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز، شرکت مهندسین مشاور آب- خاک- انرژی جنوب، اهواز،

چکیده

خشکسالی یک پدیده آب و هوایی است که احتمال وقوع این پدیده در همه نقاط کره زمین و با هر شرایط اقلیمی وجود دارد. طراحی و توسعه سیستم­های منابع آب، توزیع و انتقال آب و بخش­های مختلف کشاورزی تا حد زیادی با نحوه مدیریت خشکسالی و تعیین راه­های مقابله با این پدیده ارتباط دارد. در این تحقیق به منظور بررسی خشکسالی در حوضه آبریز دز از داده­های بارندگی سالانه ایستگاه­های تنگ­پنج و تله زنگ سد دز طی یک دوره آماری مشترک ۱۷ساله (۱۳۸۹-۱۳۷۳) استفاده گردید. وضعیت خشکسالی براساس داده­های مذکور با استفاده شاخص­های درصد نرمال(PNI)، دهک(DI)، استاندارد بارش(SPI)، Z  چینی(CZI)، Z  چینی اصلاح شده (MCZI)،  نمره Z (ZSI) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین وقوع خشکسالی شدید.براساس شاخص­های PNI، MCZI،  ZSI مربوط به ایستگاه تله زنگ (۱مورد که سالهای آن به ترتیب عبارتند از: ۱۳۸۶-۱۳۸۷، ۱۳۷۴-۱۳۷۵و ۱۳۸۶-۱۳۸۷) و براساس شاخص DI یک مورد مربوط به ایستگاه تله زنگ (۱۳۸۶-۱۳۸۷) و براساس شاخص SPI یک مورد مربوط به ایستگاه تنگ پنج (۱۳۷۸-۱۳۷۹) می­باشد. همچنین بر اساس شاخص­ CZI هر دو ایستگاه مشکلی ندارند. بر اساس شاخصRAI سه مورد خشکسالی بسیار شدید در ایستگاه تنگ پنج (۱۳۷۸، ۱۳۸۷ و ۱۳۹۰) و چهارمورد خشکسالی بسیار شدید در ایستگاه  تله­زنگ  (۱۳۷۳، ۱۳۷۸، ۱۳۸۷ و ۱۳۹۰) مشاهده شده است. براساس شاخص­های متعدد فراگیرترین سال­های خشکسالی مربوط به سال­های ۱۳۸۶تا ۱۳۸۸بوده است.

کلیدواژه ها

واژه های کلیدی: پایش خشکسالی, حوضه آبریز دز, شاخص های خشکسالی, شاخص RAI

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.