احسان صفری - آبیاری و زهکشی دانشگاه اراک_ اراک
جواد مظفری - دکتری سازه های آبی، هیات علمی، گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه اراک، اراک

با توجه به محدودبودن منابع آب و خشکسالی های اخیر و برداشتهای بی رویه و غیر اصولی از منابع آب های زیرزمینی، اهمیت استفاده از پساب به عنوان منبعی دائمی، قابل اطمینان  و به صرفه جهت تامین آب و حفظ محیط زیست و منابع آبی موجود، بیش از پیش آشکار می گردد. در این راستا استفاده از فیلترها و جاذب های طبیعی نظیر زئولیت ها، پرلیت و رزین های آنیونی برای بهبود ویژگی های پساب مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش در ۱۸ ستون PVC به منظور بررسی اثر فیلترهای ترکیبی، شامل زئولیت اصلاح شده، پرلیت و رزین های آنیونی در کاهش آلودگی پساب خروجی انجام شد. آزمایش ها شامل دو فاکتور روش کاربرد فیلتر ترکیبی (لایه ای و مخلوط) و درصد وزنی ذرات به کار رفته در فیلتر و در مجموع ۹ تیمار با دو تکرار انجام گردید. تزریق پساب به داخل خاک به طریق غرقابی و ۱۰ مرتبه با تناوب هفتگی تکرارگردید. اندازه گیری های نیترات و فسفات زه آب خروجی از ستون های آزمایش در آزمایشگاه صورت گرفت. نتایج نشان داد کاربرد فیلتر ترکیبی لایه ای بیشترین تاثیر را در کاهش نیترات و به طور میانگین تا ۴۸ درصد دارد و بعد از آن فیلتر مخلوط تا ۴۱ درصد سبب کاهش نیترات می شود. همچنین فیلتر ترکیبی لایه ای و مخلوط به طور میانگین تا ۴۶ درصد سبب کاهش فسفات می گردند.

واژه های کلیدی: پساب, فیلتر, ستون های آزمایشی, دور آبیاری