قربانعلی نعمت زاده قراخیلی - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی ومنابع طبیعی ساری، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان

کلمات کلیدی، کانونی و یا محوری خاصه کلمات انتزاعی و ابر معنی در هر فرهنگ و ادبیاتی، دارای معانی خاص خود بوده و امکان ترجمه به زبان های دیگر را ندارند (باید با روش تفسیری به آنها پرداخت نه روش ترجمه کلمه به کلمه) در صورت ترجمه چنین کلمات، یا مفاهیم آنها ناقص بوده و یا باعث انحراف در معانی، و حتی ممکن است زمینه ساز شبهات در جهان بینی واعتقادات فردی واجتماعی گردند. یکی از چنین کلمات کلیدی، کلمه ساینس sience می باشد که متاسفانه به علم Ilm ترجمه شده ودر مراکز علمی و پژوهشی کشور به صورت یک پس زمینه ذهنی و غلط مصطلح، جا خوش کرده است اینگونه اشتباهات ترجمه ای، از زمان قاجار و تشکیل دارالفنون و استخدام معلمان غربی و کم توجهی مترجمان وقت و با تکیه بر فرهنگ لیبرال غالب آن دوره آغاز گردید. چین اشتباهات نه فقط برای کلید واژه ساینس به جای علم رخ داده است بلکه، برای بسیاری از واژه های کلیدی دیگر از جمله، هیومن human به انسان ensan آنتروپولوژی anthropology، و یا هیومنولوژی humanology به انسان شناسی ensanology ، تطور evolution به تکامل perfection و.... نیز رخ داده است. تحقیقتا با چنین واژگان وارداتی، ناقص و مغالطه آمیز، نمی توان به تمدن سازی اسلامی ایرانی همت گماشت. بنابر این، باید از ترجمه ساینس به علم پرهیز گردد و مراکز دانشگاهی، حوزه ی خاصه فرهنگستان زبان فارسی در این زمینه اقدام جدی به عمل آورند.

ساینس، جوانه های ساینس، علم، درخت علم، ترجمه، انسان