خواجه احمد یسوی و رشد جریان یسویه در ماوراءالنهر و ترکستان

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: دوفصلنامه هفت آسمان، دوره: 14، شماره: 55
  • کد COI اختصاصی: JR_HAFT-14-55_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 300
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدحسن بهنام فر

دانشجوی دکتری تاریخ اسلام دانشگاه تهران

مصطفی ملایی

دانش آموخته کارشناسی ارشد تاریخ مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز از دانشگاه تهران

چکیده

سرزمین ماوراءالنهر، در قرون نخستین اسلامی، به دلیل قدمت ادیان و فرقه های مختلف در این سرزمین، و هم جواری با مراکز صوفیانه ای نظیر خراسان، موقعیت فرهنگی ویژه ای داشت که زمینه های مناسبی را جهت پذیرش عقاید صوفیانه فراهم می کرد. همچنین، تعامل مثبت علما و فقها با صوفیان و نیز سویه مثبت تعالیم صوفیان، که شامل آرا و عقاید تمام فرق ماوراءالنهر می شد، سبب جلب گروه های مختلف مردمی و ظهور طریقت های صوفیانه مشهوری نظیر یسویه، خواجگان و ...، در ماوراء النهر و ترکستان شد. در این بین، طریقت یسویه با نشئت گیری از محیط فرهنگی ماوراء النهر، در ترکستان (شهر یسی) بنیان گذاشته شد و با ارشادهای خواجه احمد یسوی، بنیان گذار آن، علاوه بر آسیای مرکزی، در میان تاتارهای ولگا و ترکان آناتولی و آذربایجان نیز گسترش یافت. نویسنده می کوشد ضمن برشمردن جریان های عمده صوفیانه ماوراءالنهر در قرون نخستین اسلامی، زندگی و اندیشه های خواجه احمد یسوی، شکل گیری جریان یسویه و شاخه های عمده آن را بررسی کند.

کلیدواژه ها

طریقت, یسویه, خواجه احمد, ماوراءالنهر, ترکستان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.