اثر تاریخ کاشت و پرایمینگ بذر بر سبز شدن، عملکرد و اجزای عملکرد در سه رقم گندم نان(Triticumaestivum L.)

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و هیدروپرایمینگ بذر بر سبز شدن و عملکرد دانه سه رقم گندم نان، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال زراعی ۹۳-۱۳۹۲ انجام شد. کرت های اصلی شامل سه تاریخ کاشت (۱۳ آذر، ۲۷ آذر و ۱۴ دی) و کرت های فرعی شامل سه رقم گندم (استار، چمران و فونگ) و تیمارهای پرایمینگ (هیدروپرایمینگ و شاهد) بودند. نتایج نشان داد که تاخیر در کاشت سبب کاهش درصد سبز شدن و افزایش زمان سبز شدن در تاریخ کاشت هایدوم و سوم نسبت به تاریخ کاشت اول شد. در مجموع تیمار هیدروپرایمینگ به صورت معنی داری سبب بهبود سبز شدن نسبت به تیمار شاهد (افزایش ۵ درصدی سبز شدن و کاهش زمان سبز شدن تا ۷/۲ روز) شد. مقایسه میانگین ها نشان داد که صفات تعداد سنبله در واحد سطح، تعداد دانه در سنبله، وزن  هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت با تاخیر در کاشت به صورت  معنی داری کاهش یافت. اثرات متقابل تاریخ کاشت و رقم بر صفات وزن  هزار دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت معنی دار بود و نشان داد که تاخیر در کاشت بیشترین و کمترین تاثیر را به ترتیب در رقم دیررس استار و رقم زودرس فونگ داشت. در این پژوهش میانگین عملکرد دانه در تیمار هیدروپرایمینگ نسبت به تیمار شاهد حدود ۱۷ درصد افزایش یافت. با توجه به نتایج حاصله به نظر می رسد که با کاربرد روش هیدروپرایمینگ بذر بویژه در کشت دیرهنگام و تطبیق فنولوژی رقم انتخابی با تاریخ کاشت  می توان  تولید را بهبود بخشید.

کلیدواژه ها:

تاریخ کاشت ، گندم ، هیدروپرایمینگ ، سبز شدن ، عملکرد دانه