بهنام حبیبی خانیانی - عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول
احمد معینی - عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

در این آزمایش اثر پیش تیمار سرمایی 4 درجه سانتیگراد به مدت 10 روز بر روی میزان باززایی گیاه از جنین های حاصل از کشت میکروسپورهای ایزوله کلزا مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور میکروسپورهای ایزوله شده رقم PF704 کلزا در محیط کشت NLN-13 حاوی 13% ساکارز، در تاریکی و دمای 30 درجه سانتیگراد به مدت 14 روز انکوبه شدند و 30 روز پس از کشت میکروسپورها، جنین ها با اندازه mm4-3 که در مرحله لپه ای شکل بودند به محیط بارزایی B5 منتقل گردیدند. پس از این مرحله جنین های باززایی شده به سه محیط که تیمارهای این آزمایش بودند منتقل شدند. تیمار اول شامل قرارگیری این جنین ها در انکوباتور در دمای 4 درجه سانتیگراد به مدت 10 روز همراه با روشنایی و سپس انتقال به اتاق رشد با دمای 25 درجه سانتیگراد تیمار دوم شامل قرارگیری جنین ها در انکوباتور در دمای 4 درجه سانتیگراد به مدت 10 روز و در تاریکی و سپس انتقال به دمای 25 درجه سانتیگراد در تیمار سوم نیز که به عنوان شاهد در نظر گرفته شد، جنین ها مستقیماً به اتاق رشد با دمای 25 درجه سانتیگراد منتقل شدند. این آزمایش در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با 3 تیمار 7 تکرار انجام گرفت. حدود 35 روز پس از انتقال جنین ها به محیط باززایی، درصد گیاهچه های نرمال باززایی شده یادداشت برداری شد. نتایج نشان داد که تیمارها در سطح احتمال 1% با یکدیگر اختلاف معنی دار دارند و پیش تیمار سرمایی 4 درجه سانتیگراد اثر قابل توجهی در بهبود باززایی گیاه در مقایسه با شاهد داشت در حالیکه تیمار سرمایی در نور و تاریکی با یکدیگر اختلاف معنی داری نداشتند.

کلزا، میکروسپور، جنین، باززایی گیاه، پیش تیمار سرمایی