مانی مجدم - استادیار, عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
شهرام لک - استادیار، عضو هیات علمی گروه زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تح
عادل مدحج - استادیار, عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر
معصومه گوهری - کارشناس ارشد زراعت

به منظور بررسی اثر مقادیر مختلف نیتروژن و زمان برش علوفه بر عملکرد دانه، علوفه و میزان انتقال مجدد جو رقم جنوب، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه قلعه چنان ، واقع درمنطقه کوت عبداله اهواز، در سال زراعی 88-1387 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل پنج سطح نیتروژن 60، 150، 120، 90 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به صورت کود اوره، و سه زمان برش علوفه شامل عدم برش علوفه، برش علوفه در ابتدای ساقه رفتن بدون قطع مریستم زایشی و برش علوفه در ابتدای ساقه رفتن با قطع مریستم زایشی ساقه اصلی بود. نتایج نشان داد تیمارهای برداشت علوفه کاهش معنی دار عملکرد دانه را نسبت به تیمار شاهد(عدم برداشت علوفه) به همراه داشتند. در میان تیمارهای کود نیتروژن، بیشترین عملکرد دانه ( 434 گرم در متر مربع) به تیمار 120 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار اختصاص داشت. عملکرد پروتئین علوفه خشک با افزایش کاربرد نیتروژن افزایش معنی داری داشت، ولی با تأخیر در زمان برداشت علوفه، درصد پروتئین کاهش و عملکرد آن افزایش معنی داری یافت. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که مقادیر زیاد نیتروژن نتوانست خسارت تأخیر در برداشت علوفه را بر تولید دانه جبران نماید. میزان انتقال مجدد و فتوسنتز جاری شد در هر دو تیمار برداشت علوفه کاهش یافت که در تیمار برداشت علوفه در زمان اواسط ساقه رفتن معنی دار بود. افزایش مقدار کود نیتروژن از 60 تا 120 کیلوگرم نیتروژن موجب افزایش میزان انتقال مجدد و فتوسنتز جاری گردید با توجه به اجزای اندازه گیری شده، می توان گفت که مصرف کود نیتروژن با کاربرد 90 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار، و برداشت علوفه در مرحله ابتدای ساقه رفتن، نسبت به تیمارهای دیگر از برتری مناسبی در کشت دو منظوره (علوفه + دانه) برخوردار بود.

نیتروژن، زمان برداشت، عملکرد علوفه و دانه، انتقال مجدد، جو