بررسی قابلیت ترکیب پذیری عمومی و خصوصی برخی لاین های اینبرد آفتابگردان در رایط نرمال و تنش خشکی در منطقه اسلام آباد، کرمانشاه
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، دوره: 13، شماره: 40
- کد COI اختصاصی: JR_JCB-13-40_012
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 213
نویسندگان
agronomy and plant breeding department, faculty of agriculture, ilam university
, agronomy and plant breeding department, faculty of agriculture, ilam university
Horticulture Crops Research Department, Kermanshah Agricultural and Natural Resources Research and Education center, AREEO, Kermanshah, Iran
Horticulture Crops Research department, Kermanshah Agricultural and Natural Resources Research and Education center, AREEO, Kermanshah, Iran
چکیده
چکیده مبسوط مقدمه و هدف: آفتابگردان یک گیاه نیمه متحمل به تنش خشکی است که با توجه به اهمیت و نقش آن در تولید روغن کشت آن رو به گسترش است. اما تنش خشکی باعث کاهش شدید عمکلرد دانه و روغن آن می شود. لذا تولید و معرفی ارقام هیبرید می تواند به افزایش عمکلرد کمک کند که اولین گام در تولید دورگه هیبرید شناسایی والدین بر اساس قابلیت ترکیب پذیری عمومی و خصوصی آنها و همچنین تعیین نوع اثرات ژنی است. مواد و روشها: به منظور برآورد قابلیت ترکیب پذیری عمومی و خصوصی لاینهای اینبرد آفتابگردان در شرایط نرمال و تنش خشکی، آزمایشی با استفاده از تعداد ۱۲ هیبرید آفتابگردان حاصل تلاقی بین لاینهای نرعقیم و تستر به همراه دو شاهد قاسم و شمس در دو آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی اجرا شد. یافته ها: نتایج تجزیه واریانس مرکب تیمارهای مورد بررسی در دو شرایط نرمال و تنش خشکی نشان داد که اثر تنش خشکی بر اکثر صفات مورد بررسی در سطح یک درصد به جز تعداد دانه در طبق اثر معنی داری دارد. اثر لاین ها برای ارتفاع بوته، درصد روغن و قطر طبق و اثر تسترها برای اکثر صفات به جز تعداد دانه در طبق معنی دار گردید که نشان دهنده اختلاف معنی دار بین ترکیب پذیری عمومی لاینها و تسترها است. همچنین لاین ۱ و تستر ۳ در هر دو شرایط نرمال و تنش با برخورداری از ترکیب پذیری منفی و معنیدار برای ارتفاع بوته والد مناسبی در جهت کاهش این صفت در تلاقیها محسوب می شود. علاوه بر این اثر متقابل لاین × تستر بر اکثر صفات به جز وزن هزار دانه و تعداد دانه در طبق اثر معنی دار داشت. لاین ۱ و تستر ۱ در هر دو شرایط دارای بیشترین مقدار مثبت ترکیبپذیری عمومی از لحاظ عملکرد دانه بودند و به عنوان والدین مطلوب برای تولید دورگ های مناسب در برنامه های اصلاحی قابل استفاده شناخته شدند، به طوری که در شرایط نرمال هیبرید شماره ۱۳ با عملکرد دانه ۵۲۲۴ کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را داشت و در شرایط تنش هیبرید شماره ۳۱ با میانگین ۳۵۴۴/۶ کیلوگرم در هکتار بالاترین عملکرد دانه را داشت. نتیجه گیری: نتایج کلی این تحقیق نشان میدهد که صفات مهم عمکلرد دانه، درصد روغن و عملکرد روغن توسط اثرات غالبیت ژنی کنترل می شود که با انجام هیبریداسیون و انتخاب صحیح والدین در برنامه های اصلاحی می توان این صفات را بهبود بخشید.کلیدواژه ها
Combining ability, Line, Oil percentage, Sunflower hybrid, Tester, تستر, درصد روغن, قابلیت ترکیب پذیری, لاین, هیبرد آفتابگرداناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.