برآورد اثرات هفت دهه آزادسازی ارقام بر افزایش عملکرد جو در ایران

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 157

فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JCB-13-40_011

تاریخ نمایه سازی: 27 بهمن 1400

چکیده مقاله:

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: مطالعه پیشرفت ژنتیکی عملکرد گیاهان زراعی و شناسایی صفاتی که در آن نقش داشته ­اند در ارزیابی کارائی روش­های اصلاحی در گذشته و همچنین تعریف اهداف جدید در پروژه­ های به­ نژادی آینده اهمیت دارد. این تحقیق با هدف برآورد میزان پیشرفت ژنتیکی و آگاهی از سطح تنوع در رقام جو که در خلال سال­های ۱۳۳۰ تا ۱۳۹۲ در ایران آزاد شده­اند انجام شد. مواد و روش­ ها: این مطالعه در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان طی سال های ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۷ انجام شد. مواد مورد بررسی یک نمونه شامل ۲۱ رقم جو آزادشده در بازه زمانی ۱۳۳۰ تا ۱۳۹۲ در ایران بود. در بخش مزرعه ارقام مختلف جو در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار برای ارزیابی متغیرهای بوته درکرت، ارتفاع بوته، تعداد سنبله، تعداد دانه در سنبله، طول سنبله، تعداد پنجه، وزن هزار دانه و روز تا رسیدگی کشت شدند. از نشانگرهای ISSR به منظور بررسی تنوع و گروه بندی ارقام استفاده گردید. ابتدا از ۲۳ آغازگر تصادفی ISSR استفاده شد که از میان آنها هفت آغازگر که چندشکلی بالایی نشان دادند برای ارزیابی نهایی و تولید نشانگر انتخاب شدند. یافته ها: تجزیه واریانس داده ­ها تفاوت معنی­دار بین ارقام را برای عملکرد دانه، وزن دانه، تعداد سنبله در کرت، تعداد دانه در سنبله، روز تا رسیدگی، تعداد پنجه در بوته، طول سنبله و طول ساقه آشکار نمود. از میان صفات مورد بررسی اثرات به ­نژادی بر بهبود عملکرد دانه و تعداد پنجه بزرگ و معنی­دار بود. تجزیه خوشه ای داده های مورفولوژیک با تفکیک ارقام جو به سه گروه جدید (آزاد شده از سال ۱۳۹۰ به بعد)، میانی (آزاد شده بین سال های ۱۳۹۰ تا ۱۳۴۰) و قدیمی (آزاد شده بین سال های ۱۳۳۰ تا ۱۳۴۰) حصول پیشرفت ژنتیکی را تایید نمود. مقادیر شاخص نئی و شانون برای نشانگر های ISSR نیز حاکی از وجود تنوع ژنتیکی قابل توجهی در بین ارقام مورد بررسی بود. بر اساس مقدار PIC، آغازگرهای شماره ۱۵، ۱۸ و ۲۳ برای شناسایی والدها در تهیه جمعیت­های در حال تفرق و یا گزینش به کمک نشانگر مفید خواهند بود. نتیجه­گیری: در بین دهه های مطالعه شده ارقام دهه هفتم (سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲) دارای بالاترین عملکرد دانه و در بین آنها دو رقم زهک و نیک بهترین بودند. نتایج نشان داد که متوسط پیشرفت ارقام جو طی هفت دهه به­نژادی حدودا معادل ۳/۷ کیلوگرم در سال بوده است.

نویسندگان

جواد عرب زوزنی

Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources

محمدهادی پهلوانی

Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources

خلیل زینلی نژاد

Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources

محسن اسماعیل زاده مقدم

Seed and Plant improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extention Organization, Alborz, Iran

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Abeledo, L.G., D.F. Calderini and G.A. Alafer. ۲۰۰۳. Genetic improvement ...
  • Aghamiri, S.M., K. Mostafavi and A. Mohammadi. ۲۰۱۲. Investigation of ...
  • Agricultural statistics of the crop year ۱۳۹۷-۹۸, ۲۰۲۰. Ministry of ...
  • Anderson, J.A., G.A. Churchill, J.E. Autrique, S.D. Tanksley and M.E. ...
  • Austin, R.B., M.A. Ford and C.L. Morgan. ۱۹۸۹. Genetic improvement ...
  • Aziznia, R., H. Badakhshan, T. Javadi and S. Zamani. ۲۰۲۰. ...
  • Brancourt-Hulmel, M., G. Doussinault, C. Lecompte, P. Berard, B. Le ...
  • Calderini, D.F., M.F. Dreccer and G.A. Slafer. ۱۹۹۵. Genetic improvement ...
  • Carvalho, A., J. Lima-Brito B. Macas and H. Guedes-Pinto. ۲۰۰۹. ...
  • Cox, T.S., J.P. Shroyer L. Ben-Hui, R.G. Sears and T.J. ...
  • Doyle, J.J. and J.L. Doyle. ۱۹۸۷. A rapid DNA isolation ...
  • FAO. ۲۰۱۹. http://www.fao.org/faostat/en/data/QC۱۳. Fischer, R.A. and K.J. Quail. ۱۹۹۰. The ...
  • Fischer, R.A. ۲۰۰۱. Selection traits for improving yield potential, In: ...
  • Hajipoor, M., A. Rahemi Karizaki, H. Sabori and H.A. Fallahi. ...
  • Hou, Y.C., Z.H. Yan, Y.M. Wei and Y.L. Zheng. ۲۰۰۵. ...
  • Khodarahmi, M. and S. Vazan. ۲۰۱۰. Trends in morphological and ...
  • Miri, H.R., ۲۰۰۹. Grain yield and morpho-physiological changes from ۶۰ ...
  • Monteagudo, A., C. Ana, M. Cantalapiedra, P. Carlos B. Contreras-Moreira, ...
  • Ortiz, R., M. Nurminiemi, S. Madsen, O.A. Rognli and A. ...
  • Priyadarshan, P.M. ۲۰۱۹. Plant Breeding: Classical to Modern, Springer Nature ...
  • Ramazani, S.H.R. and M.T. Assad. ۲۰۰۲. Genetic changes in grain ...
  • Rigges, T.J., P.R. Hanson, N.D. Star, D.M. Morgan and M.A. ...
  • Shayan, S., M. Moghaddam Vahed, S.A. Mohammadi, K. Ghassemi Golezani, ...
  • Slafer, G.A. and J.L. Araus. ۲۰۰۷. Physiological traits for improving ...
  • Slafer, G.A. and F.H. Andrade. ۱۹۹۱. Changes in physiological attributes ...
  • Sofalian, O. and M. Behi. ۲۰۱۳. Assessment of winter survival ...
  • Sofalian, O., A. Asghari, A. Rasoolzadeh, R. Seyfi, S. Jamaeti ...
  • Taleei, A., and B. Bahramnejad. ۲۰۰۳. A Study of Relationship ...
  • Yin, X., J. Martin, J. Kropff and P. Stam. ۲۰۰۰. ...
  • Yun, S.J., L. Gyenis, E. Bossolini, P.M. Hayes, I. Matus, ...
  • Zand, E., A. Kouchaki, H. Rahimian and M. Nasirimahalati. ۲۰۰۲. ...
  • Zarei, L.Ch.K. and A. Farshadfar. ۲۰۱۰, Investigation of genetic diversity ...
  • Zhou, Y., Z.H. He, X.X. Sui, X.C. Xia, X.K. Zhang ...
  • نمایش کامل مراجع