تجزیه پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ های عدس Lens Culinaris L در شرایط دیم با روش GGE biplot

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، دوره: 13، شماره: 40
  • کد COI اختصاصی: JR_JCB-13-40_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 176
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سودابه شبیری

Agricultural Reaearch,Education and Extention Organization(AREEO)

داود صادق زاده اهری

Agricultural Reaearch,Education and Extention Organization(AREEO)

پیام پزشکپور

Agricultural Reaearch,Education and Extention Organization(AREEO)

محمود عظیمی

Agricultural Reaearch,Education and Extention Organization(AREEO)

چکیده

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: توزیع نامناسب بارندگی و کاهش بارندگی از عوامل عمده کاهش عملکرد عدس در واحد سطح است. بنابراین  به کارگیری ژنوتیپ­های سازگار به شرایط نامساعد محیطی، می­تواند نقش مهمی در افزایش عملکرد در چنین شرایطی داشته باشد. آگاهی از برهمکنش ژنوتیپ × محیط، به به ­نژادگران یاری می­ رساند تا در ارزیابی ژنوتیپ­ ها، با دقت بیشتری عمل کرده و بهترین ژنوتیپ­ها را برگزینند. مواد و روش ها: این مطالعه طی دو سال (۱۳۹۹-۱۳۹۸ و ۱۳۹۸-۱۳۹۷) در دو ایستگاه از مناطق سردسیر دیم کشور (قیدار زنجان، مراغه) اجرا شد. آزمایش شامل ۱۷ ژنوتیپ پیشرفته عدس به همراه سه رقم شاهد کیمیا، بیله سوار و سنا (جمعا ۲۰ ژنوتیپ) بود که در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی با ۳ تکرار انجام شد. یافته ها:  نتایج حاصل از تجزیه مرکب اختلاف معنی­داری را در سطح احتمال یک درصد برای محیط، ژنوتیپ و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط نشان داد. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که اثر محیط ۵/۷۹ درصد، اثر ژنوتیپ ۲۵/۲ درصد و برهمکنش ژنوتیپ محیط ۲۳/۱۸ درصد از تغیرات کل را توجیه می­کند. نتایج حاصل از GGE biplot بیانگر وجود ۱/۴۲ درصد از تغییرات کل مربوط به مولفه ی اول و۲۶  درصد از تغییرات کل مربوط به مولفه­ی دوم است که جمعا ۱/۶۸ درصد از تغییرات کل را توجیه می­کنند. با توجه به نتایج به دست آمده، بین محیط­ های E۱ و E۳ و بین محیط­های E۲ و E۴ همبستگی بالایی وجود دارد و می­توان آن­ها را به ­عنوان محیط­ های مشابه معرفی کرد. در بررسی بای پلات هم ژنوتیپ­های،  ۷ (FLIP۲۰۱۳-۲۹L )، ۱۳(FLIP ۲۰۱۲-۲۶۲ L)  و ۱۱(FLIP ۲۰۱۲-۲۰۷L) بطور همزمان از عملکرد و پایداری بالاتری برخوردار بودند. نتیجه گیری: ژنوتیپ­های  شماره ۱۳، ۷ و ۱۱ به­ عنوان ژنوتیپ­های پر محصول و پایداری بالا معرفی شدند و می توانند برای گزینش یا توصیه رقم استفاده شوند.

کلیدواژه ها

Dryland, Genotype × Environment interaction, Lentil, Stability, اثر متقابل ژنوتیپ در محیط, پایداری, دیم, عدس

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.