علی شمس الدینی - استادیار جغرافیای انسانی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران
غریب فاضل نیا - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
کیومرث دهقانی - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، مدرس دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

    کیفیت مکان به عنوان یک مفهوم چند بعدی متاثر از عوامل مختلفی است که هر یک از آن­ ها نقش تعیین کننده­ای در پیشرفت و تعالی جوامع انسانی اعم از سکونتگاه­های شهری، روستایی و عشایری دارد. به گونه­ای که عدم توجه به آن می­تواند نتایج نامناسبی در فرآیند توسعه پایدار این دسته از جوامع داشته باشد. آنچه که در این راستا مهم می­باشد؛ نقش و جایگاه مدیریت در زمینه سازی به منظور بهبود وضعیت کیفیت مکان در اینگونه مراکز جمعیتی است. پژوهش حاضر بر آن است با رویکردی کاربردی به مطالعه و تحلیل جایگاه نهاد مدیریتی دهیاری­ها در افزایش و بهبود کیفیت مکانی سکونتگاه­های روستایی بخش دشمن زیاری از توابع شهرستان ممسنی بپردازد. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی و جمع­آوری داده ها به صورت بررسی­های میدانی با تاکید بر تهیه پرسشنامه می­باشد. اطلاعات جمع­آوری شده با استفاده از نرم­افزار SPSS مورد پردازش قرار گرفته است. حجم نمونه برابر با ۲۲۰ خانوار روستایی می­باشد. نتایج حاصل از آزمون T تک نمونه­ای نشان می­دهد که بین روستاهای دارای دهیاری و فاقد دهیاری از لحاظ مولفه­های کیفیت مکانی تفاوت معناداری وجود دارد. بطوری­که روستاهای دارای دهیاری با ۸/۳۰ و نقاط روستایی فاقد دهیاری با ۵۹/۱۰- درصد به ترتیب در مرتبه اول و دوم از اهمیت نظر کیفیت مکان زندگی قرار گرفته­اند. به عبارتی روستاهای دارای نهاد مدیریت دهیاری از نظر مکان زیست نسبتا توسعه یافته تر بوده­اند. 

کیفیت مکان, روستا, دهیاری, شهرستان ممسنی