ابوالفضل بادآهنگ - کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشکده هنر و معماری شیراز، شیراز، ایران

سطح قابل توجهی از تغییر و تحولات فکری و فرهنگی جامعه از طریق زوال زیبایی در سیما و منظر شهری و محیط پیرامون برانگیخته شده است. نماهای ساختمانی که سیمای دو بعدی شهر را می سازند، از دو دیدگاه متخصصان و منظر عمومی بسیار مورد توجه قرار می گیرد. بنابراین سیما و منظر بی اصالت در یک شهر، آن را به محیطی عام و بی هویت تبدیل می کند. بدین صورت بحث زیبایی شناسی در طراحی منظر شهری بسیار مورد توجه است چنانکه به عنوان یک دیدگاه جهانی در طراحی شهری نمود زمین تا سیمای دو بعدی نهایی، منظر شهری را دچار مشکل کرده است. در سال های اخیر شاهد تفکیک بلوک ها به قطعات کوچک هستیم که این امر در نهایت باعث به وجود آوردن سیما و منظر شهری نامناسب و بدون هارمونی، کمپوزسیون، تقارن و ..... و همچنین عدم سنخیت با تاریخ هویت شهر شده است. عدم ایجاد قوانین مدون برای طراحی بافت های شهری، معضلی است که گریبان گیر شهرهای ایران شده است، که با ساخت نماهای گوناگون و ناهمگن با مصالح وارداتی در کنار بافت های تاریخی آشفتگی و هرج ومرج را در سیما و منظر شهری به اوج می رساند. بنابراین در پژوهش حاضر به بررسی تاثیر نوع تفکیک زمین بر سیما و منظر شهری در بافت های دارای تیپومورفولوژی متفاوت، به منظور ارتقاء کیفی مصادیق، از طریق تدوین معیارهای زیبایی شناختی و برنامه ریزی های شهری در سیما و منظر شهری، پرداخت شده است. نتایج نشان داده، که برای ایجاد محیط های دارای سیما و منظر شهری با هویت، استفاده از اصول و معیارهای طراحی زیبایی شناسانه و تدوین قوانین و مقررات تفکیک مناسب به خوبی به ارتقای کیفیت محیط به لحاظ زیبایی شناختی، روانی و مهم تر از همه بهبود وضعیت سیما و منظر شهری کمک می کند.

تیپو مورفولوژی, تفکیک زمین, بافت های شهری, سیما و منظر شهری