کامل حمید - دانشجوی دکترای حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بین الملل قشم
عبدالسلام حمید - دانشجوی دکترای حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بین الملل ارس

شرکتهای تجاری هفتگانه (موضوع۵ ماده ۲ قانون تجارت ایران)، که توسط صاحبنظران حقوق تجارت، ترکیب دو یا چند اراده در ایجاد شخصیت حقوقی جدید و مستقل بمنظور کسب سود و درآمد تعریف شده اند (با اندکی اختلاف در مفهوم)، شرکتهایی هستند که برای تشکیل (تاسیس) نیاز به تشریفات خاص دارند، ورشکستگی آنها تابع نظامات قانونی است و از همه مهمتر، اداره و مدیریت آنها نیز تابع قانون تجارت و( نه صرفا۰ تابع اراده شرکاء یا سهامداران و یا موسسین) خواهد بود؛ علت نیز واضح است. شرکتهای تجاری بنا به اهمیتی که به اقتصاد کشور وارد می آورند و تاثیرپذیری که بر داد و ستدهای تجاری (در حجم کلان) دارند، در مقایسه با شرکتهای مدنی که تابع تشریفات و پیچیدگی های خاصی در تشکیل و انحلال نیستند و یا در مقایسه با موسسات غیرتجاری، دارای اوصافی هستند که بشکل واضح و نمایان آنها را از یکدیگر متمایز ساخته است. در واقع، این وجوه تمایز چنان آشکارند که در موسسات و شرکتهای غیرتجاری نمی توان نظیر آنها را دریافت و یا اگر وجود دارند آن قدر ضعیف هستند که گویی اصلا وجود ندارند (مانند تشریفاتی بودن تشکیل یا ایجاد شخصیت حقوقی جدید). در هر حال، بنا به اهمیت این بحث، دراین مقاله که به روش کتابخانه ای گردآوری شده است در مقام تبیین اوصاف حقوقی شرکتهای تجاری در مقایسه با شرکتهای مدنی و مسساتو غیرتجاری خواهیم بود. با این نتیجه که این اوصاف منحصرا ، جز در پاره ای تشابهات قانونی (مشخصا در قرارداد اولیه توافق جهت تشکیل شرکت) در سایر موارد، بنظر نمی توان این اوصاف را برای غیر شرکتهای تجاری متصور دانست.

شرکتهای تجاری، تراضی شرکاء، شخصیت حقوقی، قرارداد اولیه، سود و زیان (حصه)، اوصاف حقوقی.