متافیزیک، معرفت شناسی، اخلاق و مبنای فلسفی مسوولیت مدنی در پارادایم اقتصادی

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های حقوقی میان رشته ای، دوره: 2، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JILR-2-3_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 160
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی غیاثوند

Assistant professor, Department of Philosophy, Kharazmi University, Tehran, Iran. (Corresponding Author)

چکیده

زمینه و هدف: پرسش اصلی این مقاله این است که در بحث از قاعده مسوولیت مدنی، آیا چیزی تحت عنوان پس زمینه فلسفی خاص هر نظریه ی خاص، برای نمونه تقصیرگرایی یا نظریه مسوولیت محض یافتنی است؟ البته صرفا در پارادایم اقتصادی؛ یعنی آنجا که در مسوولیت مدنی به دیده شیوه ای برای تخصیص هزینه های یک رخداد نگریسته می شود. مواد و روش ها: این پژوهش کتابخانه ای و به شیوه ی پژوهش های توصیفی-تحلیلی به اجرا درآمده است. ملاحظات اخلاقی: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانت داری رعایت شده است. یافته ها: استدلال شده که تقصیرگرایی و نظریه های مسوولیت محض در پارادایم اقتصادی (۱) فی حدنفسه مستلزم تصدیق انگاره اراده آزاد، تصدیق یا تکذیب جبر طبیعی یا الهیاتی نیستند و می توانند نسبت به این منازعات فلسفی بلااقتضاء باشد؛ (۲) در شرایطی که اخلاق، خود مبتنی بر محاسبات هزینه-فایده باشد، همراهی مسوولیت حقوقی و اخلاقی را به واسطه بهره مندی از یک مبنای محاسباتی مشترک خواهیم داشت و نه تلازم این دو را؛ (۳) مستلزم ناشناخت گرایی اند و (۴) فهم اقتصادی از این نظریه ها، تاثیری بر چگونگی وابستگی این نظریه ها به مناقشات فلسفی در باب مفاهیم علیت و سببیت ندارد. نتیجه گیری: ناشناخت گرایی، عدم ابتنای مسوولیت حقوقی بر مسوولیت اخلاقی، استقلال و تاثیرناپذیری قاعده مسوولیت مدنی در این پارادایم از مناقشات فلسفی پیرامون اختیار انسانی و همچنین مناقشات فلسفی دیرپا در باب مفهوم علیت همگی از لوازم تعبیر اقتصادی از نظریه های مسوولیت مدنی اند.

کلیدواژه ها

Economic Paradigm, Fault-based civil liability, Strict Liability, Causality, Non-cognitivism, پارادایم اقتصادی, تقصیرگرایی, مسوولیت محض, مسوولیت مدنی, ناشناخت گرایی, سببیت.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.