فرشته تاج بخش - Baqiyatallah University of Medical Sciences, Tehran
محمدعلی حسینی - University of Social Welfare and Rehabilitation Science, Tehran
محسن صادقی قهرودی - Baqiyatallah University of Medical Sciences, Tehran,
مسعود فلاحی-خشکناب - University of Social Welfare and Rehabilitation Science, Tehran
اصغر رکوفیان - University of Social Welfare and Rehabilitation Science, Tehran
مهدی رهگذر - University of Social Welfare and Rehabilitation Science, Tehran

مقدمه: مراقبت معنوی مذهبی در کنار سایر مداخلات پرستاری سبب تعادل میان جسم، روان و معنویت در جهت کسب سلامتی کامل و همه جانبه خواهد شد. این پژوهش با هدف تعیین تاثیر مراقبت معنوی-مذهبی بر اضطراب بیماران پس از عمل جراحی بای پس عروق کرونر قلب در مرکز توانبخشی بیمارستان بقیه الله الاعظم تهران در سال ۱۳۹۲ انجام شد. روش: این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی است که بر روی ۶۸ مددجوی پس از عمل جراحی بای پس عروق کرونر انجام شد. نمونه ها به صورت در دسترس انتخاب و به صورت تخصیص تصادفی در دو گروه مداخله (۳۴) و شاهد (۳۴) قرار داده شدند. ابزارهای جمع آوری داده ها شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه افسردگی، اضطراب، استرس (DASS-۲۱) بود. مداخله شامل برگزاری جلسات گروهی مراقبت معنوی مذهبی برای گروه مداخله طی ۵ جلسه ی ۴۵ تا ۶۰ دقیقه ای بر اساس استراتژی های معنوی-مذهبی Richards and Bergin بود. اضطراب در دو مرحله قبل و بعد از مداخله اندازه گیری شد و از طریق نرم افزار SPSS نسخه ۲۰ و با استفاده از روش های آماری کای اسکوئر، کلموگراف اسمیرنوف، تی زوجی و تی مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در تجزیه و تحلیل داده ها، تفاوت معنی داری بین میانگین نمره اضطراب قبل از انجام مداخله در دو گروه مداخله و شاهد مشاهده نشد (۰۹۸/P= ۰). درحالی که بعد از انجام مداخله، بین دو گروه مداخله و شاهد تفاوت معنی داری از نظر میانگین نمره اضطراب (۰۰۰/۰P=) وجود داشت و اضطراب بیماران در گروه مداخله به طور چشمگیری کاهش یافته بود. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد به کارگیری مراقبت معنوی-مذهبی می تواند، میزان اضطراب پس از عمل جراحی بای پس عروق کرونر قلب را کاهش دهد. با توجه به نتایج حاصله، توصیه می شود پرستاران از این روش مراقبتی به عنوان روشی بی خطر و ایمن در امر مراقبت از بیماران استفاده نمایند.

Anxiety, religious-spiritual care, coronary artery bypass graft., اضطراب, مراقبت معنوی-مذهبی, عمل جراحی بای پس عروق کرونر