قاسم کرامت
محمدجعفر حبیب زاده

در دوران نه چندان دور، حاکمان و فرمانروایان در تعامل با زندانیان اعم از متهمان و مجرمان، خود را محدود به هیچ ضابطه ای نمی دانستند و برای افراد در بند، هیچ گونه حقی قائل نبودند و ایجاد بازداشتگاه ها و زندان ها به صورت سیاه چال، برای مرگ تدریجی افراد بازداشتی بود. با گذشت زمان و پیدایش اندیشه های مترقی و ظهور اندیشمندان بشردوست و نیز پیشرفت علوم از جمله پیدایش علم جرم شناسی، نگاه به متهم و مجرم دگرگون شد و هدف از اعمال مجازات به کلی تغییر یافت. در سایه این تغییر نگرش، متهمان از وضعیت مشقت بار و ظالمانه ای که حقوقشان را پایمال می کرد، رهایی یافتند و برای دوران بازداشت، صاحب حقوق و برخوردار از امتیازاتی گردیدند. در این مقاله به منظور تعیین موضع دقیق نظام حقوقی ایران نسبت به رعایت اصل کرامت ذاتی انسان از طریق حفظ و حمایت از حقوق و آزادی های متهمان به بررسی الزامات نظام قضایی در این زمینه در مرحله دادسرا می پردازیم.

آزادی های اساسی, الزامات نظام قضایی, حقوق متهم, دادسرا