الله کرم کرمی پور - استادیار گروه دین پژوهی، دانشگاه ادیان و مذاهب.

این مقاله مروری است بر موضوع تغییر دین و تغییر شخصیت؛ ابتدا، در چشم اندازی کلی، نمونه هایی از «حکایت نودینان» در تجربه تاریخی را روایت می کنیم. سپس مفاهیم تغییر دین و تغییر شخصیت تعریف می شود. در ادامه، چشم انداز روان شناختی در خصوص تاثیرگذاری تغییر دین بر شخصیت فرد، چگونگی این تغییر و سطوح و جنبه هایی از شخصیت فرد که مشمول آن می شود، بررسی خواهد شد. تحلیل پدیده تغییر دین، فراتر از جنبه های روان شناختی، می تواند به صورت «میان رشته ای و جامع» سایر ابعاد فرهنگی، اجتماعی، فکری و تاریخی را مورد توجه قرار دهد. این مدل به شکل نمودار فرآیندی و تعاملی در هفت مولفه «زمینه»، «بحران»، «پرسش»، «تعامل»، «مواجهه»، «تعهد» و «پیامد» طرح می شود. این مقاله با روش تحلیلی- اسنادی و با رجوع به نظریه های تغییر دین سامان یافته است. از مجموع حکایت نوکیشان و مطالعات نظری در این باره به دست می آید که: ۱. تغییر دین در سطوح خاصی از شخصیت اتفاق می افتد؛ ۲. تغییر دین بیانگر درک جدیدی در خوداتکایی و خودیابی فرد است؛ ۳. پژوهش گران شخصیت و دین پژوهان می توانند فرضیه های خود را در خصوص امور غایی نسبت به تغییر و تحول شبکه های باور از نو ارزیابی کنند. 

تغییر شخصیت, تغییر دین, نوکیشی, نودینی, دین, شخصیت