تحول قربانی از انسان به حیوان: نقطه عطفی در روند عقلانی شدن

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 89

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ADYAN-3-6_004

تاریخ نمایه سازی: 23 بهمن 1400

چکیده مقاله:

قربانی کردن، از آیین ها و مناسک بسیار کهنی است که خاستگاه اولیه آن را باید در نظام های اسطوره ای و جادوگرانه جست وجو کرد. این آیین با وجود عمومیت و رواج در بیشتر اقوام و ملل، یکسان نبوده و دست خوش تحولات فراوان شده است. یکی از مهم ترین تحولات، جایگزینی سوژه قربانی، یعنی قربانی شونده، از انسان به حیوان است. قربانی انسانی در برخی فرهنگ ها گزارش شده است. بر اساس تورات و برخی منابع تاریخی، این آیین در میان قوم یهود و سایر شاخه های نژاد سامی رواج گسترده ای داشته است. برخی محققان، رواج این آیین در قوم یهود را به دوران پس از خروج از مصر و استقرار در سرزمین کنعان و تاثیرپذیری آنها از کنعانیان مرتبط می دانند؛ هرچند دیانت اولیه موسی منزه از این اقدام خلاف طبیعت انسانی است و به نوعی بدعت و تحریف در آن دین به شمار می رود. مطالعه تورات و تاریخ دین یهود نشان می دهد که قربانی انسانی ریشه هایی عمیق تر در میان قوم سامی دارد و پیشینه آن را باید دست کم تا دوران ابراهیم ردیابی کرد. از این رو، ابراهیم بر اساس همین سنت و به امر خداوند اقدام به قربانی کردن فرزندش اسماعیل می کند که در نیمه راه و پس از سربلند بیرون آمدن از آزمون الاهی، خداوند وی را از ادامه کار منصرف و به قربانی کردن قوچ اشارت می کند. این جایگزین شدن حیوان به جای انسان به عنوان قربانی را می توان، مطابق با آرای ماکس وبر، نقطه عطفی در روند عقلانی شدن در تاریخ ادیان ابراهیمی دانست.

نویسندگان

علیرضا اسلام

استادیار گروه جامعه شناسی، دانشگاه بیرجند

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم (۱۳۷۹). ترجمه: مهدی الاهی قمشه ای، بی جا: ...
  • کتاب مقدس (بی تا). ترجمه تفسیری، شامل عهد عتیق و ...
  • آشتیانی، جلال الدین (۱۳۶۸). تحقیقی در دین یهود، تهران: نشر ...
  • بندیکس، راینهارد (۱۳۸۲). سیمای فکری ماکس وبر، ترجمه: محمود رامبد، ...
  • شوالیه، ژان؛ گربران، آلن (۱۳۸۵). فرهنگ نمادها، ترجمه و تحقیق: ...
  • عتیق نیشابوری، ابوبکر (۱۳۷۰). قصص قرآن مجید، به اهتمام: یحیی ...
  • فریزر، جیمز جرج (۱۳۸۶). شاخه زرین: پژوهشی در جادو و ...
  • کوزر، لوییس (۱۳۶۹). زندگی و اندیشه بزرگان جامعه شناسی، ترجمه: ...
  • لوویت، کارل (۱۳۷۳). «تفسیر وبر از جهان بورژوا سرمایه ...
  • مالرب، میشل (۱۳۸۵). انسان و ادیان: نقش دین در زندگی ...
  • وبر، ماکس (۱۳۸۴). اقتصاد و جامعه، ترجمه: عباس منوچهری و ...
  • «در بین ادیان بزرگ قدیم فقط دین زردشت است که ...
  • آنچه در اینجا تحت عنوان «فراتر رفتن از مرز منافع ...
  • این داستان، در کتاب قصص قرآن مجید، تالیف ابوبکر عتیق ...
  • این استدلال، درباره همین مقاله هم صادق است. صرف بررسی ...
  • کوچ نشینان صحراگرد ...
  • نمایش کامل مراجع