محسن مهرآرا - استاد، گروه اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران
حبیب سهیلی احمدی - دانشجوی دکتری، گروه اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

هدف: مدل‎سازی فرایند ورود معامله‎گران مطلع و نامطلع به بورس تهران و بررسی برهم‎کنش این دو گروه معامله گران در بازار که با وجود اهمیت آن تا‎ کنون مغفول مانده، هدف اصلی این مطالعه است. روش: در این پژوهش، مدل معاملات متوالی بر مبنای داده های معاملات ۳۳ شرکت از ۱۱ صنعت بورس اوراق بهادار تهران در سال های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵ و با استفاده از الگوریتم نلدر مید تخمین زده شد. یافته‎ها: در بورس تهران، افزایش پیش‎بینی نشده معاملات نامتوازن در یک روز، مقدار انتظاری ورود هر‎ دو گروه معامله‎گران به بازار در روز آتی را افزایش می دهد. مقدار ورود معامله‎گران مطلع در قیاس با معامله‎گران نامطلع پایداری کمتری نشان می دهد. به علاوه، این مقدار تاثیرپذیری اندکی از رونق معاملات دارد. همچنین، افزایش حضور معامله‎گران مطلع لزوما تعداد معامله گران نامطلع در بازار را کاهش نمی دهد. نتیجه‎گیری: مشابه یافته های پیشین در بازار کشورهای دیگر، در بورس تهران حضور معامله گران مطلع به‎طور عمده تابع مزیت‎های اطلاعاتی آنهاست، اما برخلاف نتایج اغلب مطالعات پیشین، با افزایش حضور معامله گران مطلع، تمایل معامله‎گران نامطلع برای مشارکت در بورس اوراق بهادار تهران لزوما کاهش نمی‎یابد.  

معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی, مدل معاملات متوالی, اطلاعات نامتقارن, مدل های ریزساختار بازار, بورس اوراق بهادار تهران